પાકિસ્તાન તેની જ જમીન પર ઘેરાઈ જશે … વિદેશ મંત્રી જયશંકર

ભારત અને પાકિસ્તાન માટે આજનો દિવસ ખાસ છે. ભારતના વિદેશ મંત્રી પૂરા 9 વર્ષ બાદ પાકિસ્તાનની મુલાકાતે છે. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર 15 ઓક્ટોબરે શંઘાઈ સહયોગ સંગઠન (એસસીઓ) શિખર સંમેલનની 23મી બેઠકમાં ભાગ લેવા માટે અહીં પહોંચી રહ્યા છે.

આ બેઠકની અધ્યક્ષતા પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન શેહબાઝ શરીફ કરશે. ચીનના વડાપ્રધાન લી કેઆંગ, રશિયાના વડાપ્રધાન મિખાઇલ મિશુસ્તિન, બેલારુસના વડાપ્રધાન રોમન ગોલોવચેન્કો, કઝાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન ઓલ્ઝાસ બેકટેનોવ, ઇરાનના ઉપરાષ્ટ્રપતિ મોહમ્મદ મોખાબાર પણ આ બેઠકમાં ભાગ લેશે. એસસીઓ સમિટમાં અર્થતંત્રથી લઈને વેપાર અને પર્યાવરણ સુધીના ચાલી રહેલા સહયોગ અંગે ચર્ચા કરવામાં આવશે.

વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે શું કહ્યું?

ભારતના વિદેશ પ્રધાન એસ જયશંકરે જમ્મુ-કાશ્મીર બાબતો પરની ટિપ્પણી માટે વારંવાર પાકિસ્તાનને જડબાતોડ જવાબ આપ્યો છે. સાથે જ પાકિસ્તાન આતંકવાદથી ઘેરાઈ ગયું છે. આ કારણે જ્યારે વિદેશ મંત્રીને 5 ઓક્ટોબરે પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન પાકિસ્તાન પ્રવાસ વિશે સવાલ પૂછવામાં આવ્યો તો તેમણે કહ્યું કે, હું માત્ર એસસીઓની બેઠક માટે પાકિસ્તાન જઈ રહ્યો છું. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, “આ મુલાકાત બહુપક્ષીય હશે. હું ત્યાં ભારત-પાકિસ્તાનના સંબંધોની ચર્ચા કરવાનો નથી. હું ત્યાં એસસીઓનો સભ્ય બનવા જઈ રહ્યો છું.

આતંકવાદને લઈને ઘેરાયેલા પાકિસ્તાન

પાકિસ્તાન પ્રવાસ પહેલા વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે સપ્ટેમ્બરમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભાના 79માં સત્રને સંબોધિત કર્યું હતું. આતંકવાદ પર યુએનજીએમાં વિદેશ મંત્રીએ પાકિસ્તાનને ઘેર્યું હતું. “હું ભારતની સ્થિતિ સ્પષ્ટ કરવા માંગુ છું કે પાકિસ્તાનની આતંકવાદની નીતિ ક્યારેય સફળ નહીં થાય.

આ પહેલા વિદેશ મંત્રીએ મે મહિનામાં સીઆઈઆઈની બેઠકમાં કહ્યું હતું કે તેમણે પહેલા આતંકવાદનું સમર્થન કરવાનું બંધ કરવું જોઈએ. વિદેશ પ્રધાન એસ જયશંકરે વારંવાર ભારપૂર્વક જણાવ્યું છે કે આતંકવાદ વિરુદ્ધ ભારતની નીતિ હંમેશાં શૂન્ય સહિષ્ણુતાની રહી છે.

ભારત-પાકિસ્તાનના સંબંધો વચ્ચે તણાવ

વર્ષ 2015માં પૂર્વ વિદેશ મંત્રી સુષ્મા સ્વરાજ દ્વિપક્ષીય વાતચીત માટે પાકિસ્તાનની મુલાકાતે આવ્યા હતા, પરંતુ આ પછી 2016માં પઠાણકોટ હુમલો થયો હતો. ત્યારબાદ 2019માં પુલવામા હુમલો થયો હતો. વળી, 2019માં જ્યારે જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી કલમ 370 હટાવવામાં આવી ત્યારે પાકિસ્તાને ભારતના આંતરિક મામલામાં સતત દખલ કરવાની હિંમત કરી હતી.

J&K વિશે શેહબાઝ શરીફે શું કહ્યું?

તાજેતરમાં જ પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન શેહબાઝ શરીફ ભારતે ઇસ્લામિક ઉપદેશક ઝાકિર નાઇક સાથે મુલાકાત કરી હતી. સપ્ટેમ્બરમાં યુએનજીએની બેઠકમાં પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન શેહબાઝ શરીફે કહ્યું હતું કે, ભારતે કલમ 370ની મોટાભાગની જોગવાઈઓ દૂર કરવાનો નિર્ણય પાછો ખેંચી લેવો જોઇએ અને આ મામલાના શાંતિપૂર્ણ ઉકેલ માટે પાકિસ્તાન સાથે વાતચીત કરવી જોઇએ.

આ સાથે જ પીએમ શરીફે કાશ્મીરની સરખામણી પેલેસ્ટાઈન સાથે કરવાની ધૃષ્ટતા દાખવી હતી. શરીફે કહ્યું હતું કે, પેલેસ્ટાઈનના લોકોની જેમ જમ્મુ-કાશ્મીરના લોકોએ પણ પોતાની આઝાદીના અધિકાર માટે એક સદી સુધી સંઘર્ષ કર્યો છે.

એસસીઓ સમિટ શું છે?

શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશનની સ્થાપના 2001માં થઈ હતી, ભારત 2005થી આ સંસ્થાનો સભ્ય હતો પરંતુ 2017માં ભારત તેનું કાયમી સભ્ય બન્યું હતું. પાકિસ્તાન અને ઇરાન પણ ૨૦૧૭ માં એસસીઓમાં જોડાયા હતા. આ સંગઠન દેશોના રાજકારણ, અર્થવ્યવસ્થા, વિકાસ અને સૈન્ય સાથે જોડાયેલા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરે છે અને ભવિષ્ય માટે રણનીતિ તૈયાર કરે છે. આ સંગઠનનો હેતુ આતંકવાદને રોકવાનો, દેશો વચ્ચે સહયોગ વધારવાનો છે.