ઈરાને નાતાન્ઝ નજીક પિકેક્સ માઉન્ટેન ખાતે પરમાણુ સુવિધાનું પુનઃનિર્માણ શરૂ કર્યું છે. એક અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ઈરાને 400 કિલોગ્રામ સમૃદ્ધ યુરેનિયમ છુપાવ્યું છે, જે 10 પરમાણુ બોમ્બ માટે પૂરતું છે.
ઈરાન પાસે ગુપ્ત યુરેનિયમ ભંડાર છે
રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ઈરાને 400 કિલોગ્રામ અત્યંત સમૃદ્ધ યુરેનિયમ (HEU) એક ગુપ્ત સ્થળે છુપાવ્યું છે, જે લગભગ 10 પરમાણુ બોમ્બ માટે પૂરતું છે. એક ઈરાની અધિકારીએ જૂનમાં જણાવ્યું હતું કે હુમલા પહેલા આ સામગ્રીને સુરક્ષિત સ્થળે ખસેડવામાં આવી હતી.
CSIS નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે ઈરાન ટેકનિકલી પરમાણુ બોમ્બ બનાવી શકે છે, પરંતુ તેને અનેક ટેકનિકલ પડકારોનો સામનો કરવો પડશે. ઈરાનના વિદેશ પ્રધાન અબ્બાસ અરાઘચીએ કહ્યું કે જો અમેરિકા સમાન ધોરણે અને પ્રામાણિકપણે વાટાઘાટો કરવા માંગે છે, તો ઈરાન નવા કરાર માટે તૈયાર છે.
જૂનમાં યુએસ-ઇઝરાયલ હુમલાઓ
જૂન મહિનામાં, અમેરિકા અને ઇઝરાયલે ઈરાનના ત્રણ મુખ્ય પરમાણુ સ્થળો: નતાન્ઝ, ઇસ્ફહાન અને ફોર્ડો પર હવાઈ હુમલા કર્યા. આ હુમલાઓએ મુખ્ય માળખાગત સુવિધાઓનો નાશ કર્યો અને યુરેનિયમ સંવર્ધનને અસ્થાયી રૂપે અટકાવી દીધું.
ત્યારબાદ અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે કહ્યું હતું કે ઈરાન પરમાણુ બોમ્બ બનાવવાની ખૂબ નજીક છે. દરમિયાન, આંતરરાષ્ટ્રીય પરમાણુ ઉર્જા એજન્સી (IAEA) એ પણ તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે ઈરાન પાસે પરમાણુ શસ્ત્રો બનાવવા માટે પૂરતું સમૃદ્ધ યુરેનિયમ છે.
ઈરાન આ બધા આરોપોને નકારે છે, અને કહે છે કે તેનો પરમાણુ કાર્યક્રમ ફક્ત શાંતિ અને ઉર્જા ઉત્પાદન માટે છે. 18 ઓક્ટોબરના રોજ, 2015 ના પરમાણુ કરાર, JCPOA (જોઈન્ટ કોમ્પ્રીહેન્સિવ પ્લાન ઓફ એક્શન) સમાપ્ત થઈ ગયો, જેના કારણે નવા કરાર પર વાટાઘાટો અટકી ગઈ.
આગળ શું થશે?
CSIS એ ચેતવણી આપી છે કે ઈરાન ગુપ્ત રીતે તેના પરમાણુ કાર્યક્રમને પુનર્જીવિત કરી શકે છે. તેણે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયને વિનંતી કરી છે કે ઈરાન NPT (અપ્રસાર સંધિ) અને IAEA નિયમોનું પાલન કરે છે તેની ખાતરી કરવા માટે દબાણ કરે, જેથી ભવિષ્યમાં કોઈપણ વિશ્વસનીય પરમાણુ વાટાઘાટો થઈ શકે.
