હમીદા બાનુને ભારતની પ્રથમ મહિલા પહેલવાન કહેવામાં આવે છે. તેમણે ૩૦૦ થી વધુ કુસ્તી મેચ જીતી હતી. તે એટલી બધી મહિલા પહેલવાન હતી કે શ્રેષ્ઠ પુરુષ કુસ્તીબાજો પણ તેની સામે પરસેવો પાડી દેતા. હમીદા બાનુએ પણ પ્રખ્યાત બાબા પહેલવાનને માત્ર ૧ મિનિટ ૩૪ સેકન્ડમાં હરાવ્યું. તેણીને અલીગઢનું એમેઝોન કહેવામાં આવતું હતું.
કુસ્તીમાં જે મને હરાવશે તેની સાથે હું લગ્ન કરીશ…’ આ પડકારજનક શબ્દો આવી જ એક સ્ત્રી તરફથી આવ્યા હતા. જેમણે એવા સમયે કુસ્તી ક્ષેત્રમાં પ્રવેશ કર્યો જ્યારે કોઈપણ ક્ષેત્રમાં મહિલાઓની ભાગીદારી વધારે ન હતી અને કુસ્તીને ફક્ત પુરુષો માટે જ રમત માનવામાં આવતી હતી. આજે પણ, ઘણી જગ્યાએ, સ્ત્રીઓને પુરુષો કરતાં હલકી ગુણવત્તાવાળા ગણવામાં આવે છે. જ્યારે ૧૯૪૦-૫૦માં ઉત્તર પ્રદેશના મિર્ઝાપુરમાં જન્મેલી હમીદા બાનુએ સાબિત કર્યું કે મહિલાઓ કંઈ પણ કરી શકે છે.
હમીદા બાનુને ભારતની પ્રથમ મહિલા પહેલવાન માનવામાં આવે છે. હમીદા બાનુ એટલી બધી મહિલા પહેલવાન હતી કે જ્યારે પણ તે મેદાનમાં પ્રવેશતી ત્યારે શ્રેષ્ઠ કુસ્તીબાજો પણ હાર માની લેતા. હમીદા બાનુ સામે ફક્ત મહિલા કુસ્તીબાજો જ નહીં, પણ પુરુષ કુસ્તીબાજો પણ પરસેવાથી રેબઝેબ થઈ જતા. તેમનું નામ જોયા પછી જ મોટા કુસ્તીબાજો કુસ્તી સ્પર્ધાઓમાંથી પોતાના નામ પાછા ખેંચી લેતા હતા.
