ભારતમાં શૂન્ય-ઉત્સર્જન ટેકનોલોજી ધરાવતી હાઇડ્રોજન ટ્રેનનું પરીક્ષણ શરૂ થઈ ગયું છે. રેલ્વે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે આ પહેલ ભારતને વૈશ્વિક હરિયાળી ક્રાંતિના નકશા પર મજબૂતીથી સ્થાપિત કરશે અને 2070 સુધીમાં ચોખ્ખા-શૂન્ય કાર્બન ઉત્સર્જન લક્ષ્ય તરફ એક મુખ્ય સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થશે.
હાઇડ્રોજનથી ચાલતા એન્જિન બનાવવામાં ભારતે ચીનને પાછળ છોડી દીધું છે. દેશમાં શૂન્ય-ઉત્સર્જન ટેકનોલોજી ધરાવતી હાઇડ્રોજન ટ્રેનોનું પરીક્ષણ શરૂ થઈ ગયું છે. એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ભારતીય રેલ્વેએ વિશ્વનું સૌથી વધુ હોર્સપાવર ધરાવતું હાઇડ્રોજન એન્જિન બનાવ્યું છે. રેલ્વે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે ટ્વીટ કર્યું કે ભારતની પ્રથમ હાઇડ્રોજન ટ્રેન ટૂંક સમયમાં આવી રહી છે.
રેલ્વે મંત્રીએ શું કહ્યું?
અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે આ પહેલ ભારતને વૈશ્વિક હરિયાળી ક્રાંતિના નકશા પર મજબૂતીથી સ્થાપિત કરશે અને 2070 સુધીમાં નેટ-શૂન્ય કાર્બન ઉત્સર્જન લક્ષ્ય તરફ એક મુખ્ય સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થશે. જુલાઈની શરૂઆતમાં, અશ્વિની વૈષ્ણવે કહ્યું હતું કે પ્રથમ હાઇડ્રોજન સંચાલિત કોચ (ડ્રાઇવિંગ પાવર કાર) નું ICF, ચેન્નાઈ ખાતે સફળતાપૂર્વક પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. ભારત 1,200 HP હાઇડ્રોજન ટ્રેન વિકસાવી રહ્યું છે. આનાથી ભારત હાઇડ્રોજન સંચાલિત ટ્રેન ટેકનોલોજીમાં અગ્રણી દેશોમાંનો એક બનશે.
આપણે ચીન સાથે કેમ સરખામણી કરીએ છીએ?
ભારતના હાઇડ્રોજન એન્જિનમાં 2600 મુસાફરોને લઈ જવાની ક્ષમતા છે. તે હોર્સપાવરની દ્રષ્ટિએ પણ શ્રેષ્ઠ છે. બીજી તરફ, ચીને શૂન્ય-ઉત્સર્જન ટેકનોલોજી અને હાઇડ્રોજન પર ચાલતી તેની હાઇ-સ્પીડ ટ્રેનનું અનાવરણ કર્યું છે, જેની મહત્તમ ગતિ 200 કિલોમીટર (124 માઇલ) પ્રતિ કલાક છે. ચીને જર્મનીના બર્લિનમાં આયોજિત ટ્રાન્સપોર્ટ ટેકનોલોજી ટ્રેડ ફેર ઇનોટ્રાન્સ 2024 માં તેના દેશની પ્રથમ ટ્રેન, CINOVA H2 નું અનાવરણ કર્યું.
ભારતની ચાર કોચવાળી હાઇડ્રોજન ટ્રેનની ગતિ ૧૬૦ કિલોમીટર (૯૯ માઇલ) પ્રતિ કલાક છે અને તે ૧૫ મિનિટમાં સંપૂર્ણ ઇંધણ ભર્યા પછી ૧,૨૦૦ કિલોમીટરનું અંતર કાપી શકે છે. આ ટ્રેનની ડિઝાઇન તેને ૧,૦૦૦ થી વધુ મુસાફરોને લઈ જવાની ક્ષમતા આપે છે. આ ટ્રેનનું પ્રથમ સંચાલન હરિયાણામાં જીંદ અને સોનીપત વચ્ચે થશે. લંબાઈ અને માળખાગત સુવિધાઓની દ્રષ્ટિએ આ રૂટને યોગ્ય માનવામાં આવ્યો છે.
