સ્પેસ બેઝ્ડ સોલાર પાવરઃ આજના સમયમાં વીજળી એટલી જરૂરીયાત છે કે જો તે બંધ થઈ જાય તો તમારા બધા કામ અટકી જાય છે. જો આપણે કહીએ કે અમુક સમયમાં તમને 24 કલાક વીજળી મળી શકે છે, તો તમે કદાચ વિશ્વાસ નહીં કરો, પરંતુ ટૂંક સમયમાં તે સાચું થવા જઈ રહ્યું છે. વૈજ્ઞાનિકો એવી ટેક્નોલોજી પર કામ કરી રહ્યા છે જેના દ્વારા અંતરિક્ષમાં વીજળી ઉત્પન્ન કરી પૃથ્વીને સપ્લાય કરી શકાય. જાણો શું છે સંપૂર્ણ યોજના.
થોડું તોફાન-વરસાદ અને પાવર નિષ્ફળતા…માત્ર ભારત જ નહીં પરંતુ વિશ્વના ઘણા દેશો આ સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યા છે. ક્યારેક જોરદાર વાવાઝોડું આવે ત્યારે વૃક્ષો તેમજ ઈલેક્ટ્રીક વાયર અને થાંભલાઓ ઉડી જાય છે, પરંતુ હવે જો અમે કહીએ કે તમારી આ સમસ્યા જલ્દી દૂર થઈ જશે તો શું તમે માનશો? હવામાન ગમે તે હોય, વીજળી હંમેશા રહેશે..
આ દિશામાં કોણ કામ કરી રહ્યું છે?
જો કે અમેરિકા, જાપાન સહિત યુરોપના ઘણા દેશો અંતરિક્ષમાંથી વીજળી પહોંચાડવાની દિશામાં કામ કરી રહ્યા છે, પરંતુ તાજેતરમાં યુકેની એક સ્ટાર્ટ અપ ફર્મે તેને 2030 સુધીમાં શરૂ કરવાનો દાવો કર્યો છે. બ્રિટનની સ્પેસ સોલાર ફર્મનો ઉદ્દેશ સ્પેસ સોલાર દ્વારા સસ્તું, સ્કેલેબલ અને સંપૂર્ણપણે નવીનીકરણીય ઉર્જા ટેકનોલોજી વિકસાવવાનો છે. બ્રિટિશ સરકારે આ વર્ષે એપ્રિલમાં સ્પેસ સોલર એન્જિનિયરિંગના સ્પેસ-બેઝ્ડ સોલાર પાવર (SBSP) પ્રોજેક્ટને લગભગ 13 કરોડ રૂપિયાનું ફંડિંગ પણ આપ્યું છે.
અવકાશમાંથી પાવર સપ્લાયના ફાયદા શું છે?
અવકાશમાંથી પાવર સપ્લાયનો સૌથી મોટો ફાયદો એ થશે કે ત્યાં 24 કલાક પાવર સપ્લાય હશે, આ સિવાય તે ક્લીન ગ્રીન એનર્જી હશે જે 2050 સુધીમાં પૃથ્વી પર કાર્બન ઉત્સર્જનને શૂન્ય સુધી ઘટાડવામાં ઘણી મદદ કરશે. આનાથી બ્રિટનની ઉર્જા જરૂરિયાતોનો નોંધપાત્ર હિસ્સો પૂરો પાડી શકાય છે.
સોલર સ્પેસ કંપનીના જણાવ્યા અનુસાર, તે 2030 સુધીમાં પ્રથમ ઓર્બિટલ ડેમોન્સ્ટ્રેટર સેટેલાઇટ મોકલશે, જો તે સફળ થશે તો તે વિશ્વમાં નવીનીકરણીય ઉર્જા સ્ત્રોતનો પ્રથમ કેસ હશે. જો કે, તેને સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત થવામાં 2040 સુધીનો સમય લાગી શકે છે.
અવકાશ આધારિત સૌર ઊર્જામાં પડકારો શું હશે?
આ પ્રોજેક્ટ દ્વારા ઓછા ખર્ચે વીજળીનું ઉત્પાદન કરવું એ સૌથી મોટો પડકાર છે લગભગ એક કિલોમીટર લાંબો ઉપગ્રહ હશે. જે સરળ કાર્ય નહીં હોય.
એવું માનવામાં આવે છે કે અવકાશમાં બનેલું પાવર સ્ટેશન સ્પેસ સ્ટેશન જેવું જ હશે, પરંતુ તેની કિંમત અને તેને બનાવવામાં લાગતો સમય બંને સ્પેસ સ્ટેશન કરતાં વધુ હોઈ શકે છે. આ દૃષ્ટિકોણથી, અવકાશમાંથી પ્રાપ્ત થતી વીજળી હાલમાં જરૂરી છે તેટલી સસ્તી નહીં હોય, જો કે, જો સ્પેસ સોલર એન્જિનિયરિંગ ઓછા ખર્ચે આ ટેક્નોલોજી વિકસાવવામાં સફળ થાય છે, તો તે એક મોટી ઉપલબ્ધિ હશે.
