PM Modi Guyana Visit: PM Modi બ્રાઝિલમાં G20 સમિટની બેઠક બાદ કેરેબિયન દેશ ગયાના પહોંચી ગયા છે. ગયાનાના રાષ્ટ્રપતિ મોહમ્મદ ઈરફાન અને વડાપ્રધાન એન્ટોની ફિલિપ્સ પ્રોટોકોલ તોડીને તેમનું સ્વાગત કરવા એરપોર્ટ પહોંચ્યા હતા. મુલાકાત દરમિયાન પીએમ મોદી ગયાના સંસદની વિશેષ બેઠકને સંબોધિત કરશે.
ગુયાના દક્ષિણ અમેરિકાનો એક નાનો દેશ છે. જ્યાં વસ્તી માત્ર 8 લાખ છે, પરંતુ તેમાંથી લગભગ 40 ટકા ભારતીય મૂળના છે. આ દેશનો ભારત સાથેનો સંબંધ માત્ર વસ્તી પૂરતો સીમિત નથી, પરંતુ ઈતિહાસના ઊંડા પાનાઓમાં નોંધાયેલો છે. ગયાનાના રાષ્ટ્રપતિ ઈરફાન અલી પોતે ભારતીય મૂળના છે, જેમના પૂર્વજો 19મી સદીમાં ત્યાં બંધાયેલા મજૂરો તરીકે આવ્યા હતા.
હવે 56 વર્ષ બાદ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની બે દિવસીય મુલાકાત આ સંબંધને વધુ મજબૂત કરવાની મહત્વની તક બની ગઈ છે. ગુયાનાની મુલાકાત લેનારા ઈન્દિરા ગાંધી પછી તેઓ બીજા ભારતીય વડાપ્રધાન છે. પરંતુ અહીં એક પ્રશ્ન ઊભો થાય છે કે આ ઇન્ડેન્ટર્ડ મજૂરો કોણ હતા અને ભારત સાથે તેમનો શું સંબંધ છે? ચાલો આ સમજીએ.
ગુયાનામાં સૌથી વધુ વસ્તી કોની છે?
ગુયાનાનો વિસ્તાર 1 લાખ 60 હજાર ચોરસ કિલોમીટર છે. વસ્તી 8 લાખ 17 હજાર છે. જે 2050 સુધીમાં 9 લાખ આસપાસ પહોંચવાનો અંદાજ છે. આમાંથી મહત્તમ 40 ટકા ભારતીય મૂળના લોકો છે. બાકીની વસ્તીમાંથી, 30 ટકા આફ્રિકન મૂળના છે, જ્યારે 17 ટકા મિશ્ર જૂથના છે. જ્યારે નવ ટકા લોકો અમેરિકન મૂળના છે.
કરારબદ્ધ મજૂરોનો ઇતિહાસ શું છે?
આ સમજવા માટે આપણે 19મી સદીમાં જવું પડશે. જ્યારે ગુયાના સ્વતંત્ર દેશ ન હતો પરંતુ બ્રિટિશ શાસન હેઠળ હતો. લગભગ 1814ની વાત છે. નેપોલિયન સાથેના યુદ્ધ દરમિયાન બ્રિટને ગયાના પર કબજો કર્યો અને બાદમાં તેને બ્રિટિશ ગુઆના તરીકે વસાહત બનાવ્યું.
પછી 20 વર્ષ પછી, એટલે કે 1834 માં, વિશ્વભરની બ્રિટિશ વસાહતોમાં ગુલામી અથવા બંધુઆ મજૂરીની પ્રથાનો અંત આવ્યો. ગયાનામાં પણ બંધુઆ મજૂરી નાબૂદ થયા બાદ મજૂરોની ભારે માંગ હતી. અંગ્રેજોના શાસન દરમિયાન અંગ્રેજો શેરડીની ખેતી માટે મજૂરોને એક દેશમાંથી બીજા દેશમાં લઈ જતા હતા. આ સમયગાળા દરમિયાન મજૂરોનું ઘણું ટર્નઓવર હતું. જેમને કરારબદ્ધ મજૂર કહેવાતા. ભારતીયોનું એક જૂથ ગયાના પહોંચ્યું. મોરેશિયસ જેવા બીજા ઘણા દેશોમાં પણ આવું બન્યું છે.