સીરિયાનું મુખ્ય વાણિજ્યિક શહેર અલેપ્પો ફરી ચર્ચાના કેન્દ્રમાં છે. તે રાજધાની દમાસ્કસથી લગભગ 350 કિલોમીટર ઉત્તરમાં છે. બળવાખોર સંગઠનના હુમલા બાદ ગૃહયુદ્ધ જેવી સ્થિતિ છે. શહેરની વસ્તી આશરે ૨૩ લાખ છે. આંતરરાષ્ટ્રીય બચાવ સમિતિનો અંદાજ છે કે અહીં લગભગ 7,000 પરિવારો વિસ્થાપિત થયા છે.
સીરિયામાં બળવાખોરોની લડાઈ નવી વાત નથી. 2012માં, બળવાખોર દળોએ પૂર્વીય અલેપ્પો પર કબજો જમાવ્યો હતો, જેના કારણે તે પ્રમુખ અસદ સામેના બળવાનું કેન્દ્ર બન્યું હતું. જો કે, 2016 માં, સીરિયાની સરકારે રશિયન હવાઈ અભિયાનની મદદથી આ શહેર પર ફરીથી કબજો કર્યો હતો. ત્યારે અલેપ્પોને પોતાના કબજામાં લઈ જઈને અસદે અહીં પોતાની પકડ મજબૂત કરી લીધી હતી. પરંતુ 2024ની સ્થિતિ અલગ છે. આજે રશિયાની સેના યુક્રેન સાથે યુદ્ધ કરી રહી છે અને ઈઝરાયેલી સેના હિઝબુલ્લાહ સાથે યુદ્ધમાં લાગી ગઈ છે. આથી સીરિયાને આ દેશો પાસેથી અપેક્ષિત મદદ મળે તેવી શક્યતા ઓછી છે.
Read: કોર અને સર્વિસ સેક્ટરથી આવ્યા સારા સમાચાર, આ રીતે…
કયા આતંકવાદી જૂથે આ હુમલો કર્યો?
અલેપ્પો પર બળવાખોરોના હુમલામાં 100થી વધુ લોકોના મોતની આશંકા છે. આ હુમલા બાદ હયાત તહરીર અલ-શામને આતંકની વાપસીની ચર્ચા છે. હુમલા કરનારા બળવાખોર જૂથનું નેતૃત્વ હયાત તહરીર અલ-શામ (એચટીએસ) કરી રહ્યા છે. તે કુખ્યાત આતંકવાદી સંગઠન અલ-કાયદા સાથે સંકળાયેલું છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આ સંસ્થાએ પોતાનું નામ બદલ્યું છે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને યુનાઇટેડ નેશન્સે એચટીએસને આતંકવાદી સંગઠન જાહેર કર્યું છે. તેના નેતા અબુ મોહમ્મદ અલ-ગોલાની છે.
જો કે, યુક્રેન સાથેના યુદ્ધમાં વ્યસ્ત હોવા છતાં, સીરિયન સરકારી મીડિયાએ અહેવાલ આપ્યો હતો કે રશિયન હવાઈ સમર્થનના ટેકાથી સીરિયન સૈન્યએ ઇદલિબ અને અતારેબ જેવા શહેરોમાં કબજા હેઠળના વિસ્તારો પર તીવ્ર હુમલા કર્યા છે. આ હુમલાઓમાં મોટી સંખ્યામાં નાગરિક જાનહાનિ પણ થઈ છે. ઈરાનને નુકસાનના પણ સમાચાર છે. ઈરાન સીરિયાના રાષ્ટ્રપતિ અસદનું મુખ્ય સહયોગી છે. અસલી માણસ પણ શિયા જૂથનો જ છે. અસદના શાસનને લાંબા સમયથી ઈરાનનું સમર્થન મળ્યું છે.
સીરિયા સંઘર્ષની મધ્ય પૂર્વ પર અસર
સીરિયામાં આતંકી સંગઠનનો આ હુમલો ત્યારે થયો છે જ્યારે મધ્ય પૂર્વના ઘણા દેશોમાં પહેલાથી જ રક્તપાત ચાલી રહ્યો છે. નાગરિકો યુદ્ધની તબાહીમાં સપડાયા છે અને ઐતિહાસિક ઇમારતોને જમીનદોસ્ત કરી દેવામાં આવી છે. શહેરનો વિનાશ સામાન્ય છે. લોકો હિજરત કરવા મજબૂર બન્યા છે. સ્થળાંતર એ મધ્ય પૂર્વની નવી સમસ્યા છે. ઈરાન, હમાસ, હિઝબુલ્લાહ, ઈઝરાયેલ, રશિયા, યુક્રેન વચ્ચે લાંબા સમયથી સંઘર્ષ ચાલી રહ્યો છે. લેબેનોનમાં હિઝબુલ્લાહ અને ગાઝામાં હમાસ અને યુક્રેનમાં રશિયાના હુમલાઓ સામે ઈઝરાયેલની લશ્કરી કાર્યવાહી ચાલુ છે.
ઉત્તર-પશ્ચિમ સીરિયામાં લગભગ 40 લાખ લોકો રહે છે, જેમાંથી મોટા ભાગના સંઘર્ષ દરમિયાન અનેક વખત વિસ્થાપિત થયા છે. ઘણા લોકો ભીડભાડવાળા કેમ્પમાં રહે છે. ખોરાક અને આરોગ્ય સંભાળની પોતાની સમસ્યાઓ છે. વિસ્થાપન અને ભૂખમરો એક આંતરરાષ્ટ્રીય સમસ્યા બની ગઈ છે. હવે જો સીરિયા ફરીથી અસ્થિર થઈ જશે તો સ્થિતિ વધુ ખરાબ થવાની સંભાવના છે.
આ વિસ્તારમાંથી આશરે 7,000 પરિવારોનું સ્થળાંતર
તાજેતરની પરિસ્થિતિને જોતાં આંતરરાષ્ટ્રીય બચાવ સમિતિએ ભયાનક અંદાજો લગાવ્યા છે. સમિતિના જણાવ્યા અનુસાર, યુદ્ધના કારણે તાજેતરમાં અહીંથી લગભગ 7,000 પરિવારો વિસ્થાપિત થયા છે. તેમને જીવન જીવવાની મોટી સમસ્યાનો સામનો કરવો પડ્યો છે. હિઝબુલ્લાહ-ઇઝરાયલ અને યુક્રેન-રશિયા યુદ્ધે અહીં લાખો લોકોને વિસ્થાપિત કરી દીધા છે. હવે સીરિયાના અલેપ્પો પણ સામૂહિક વિસ્થાપનનો ખતરો ઉભો કરે છે. દેખીતી રીતે, મધ્ય પૂર્વના સંઘર્ષશીલ દેશોમાં વિસ્થાપન એક મોટી સમસ્યા બની રહી છે. આ આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય માટે નવી ચિંતાનું કારણ બની શકે છે.