ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)ના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસનો કાર્યકાળ આવતા મહિને પૂરો થઈ રહ્યો છે. 6 વર્ષ પહેલા ઉર્જિત પટેલે અચાનક રાજીનામું આપ્યા બાદ તેમણે આ જવાબદારી સંભાળી હતી. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તમારા વોલેટ સાથે કનેક્શન પણ છે કે તે આ પોસ્ટમાં રહે છે કે નહીં?
સેમ્બરમાં આવનારી રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (આરબીઆઇ)ની મોનેટરી પોલિસી અનેક રીતે ખાસ રહેશે. આ વખતે મોનેટરી પોલિસી કમિટીની બેઠક 4થી 6 ડિસેમ્બર દરમિયાન યોજાવાની છે અને તેના થોડા દિવસ બાદ 10 ડિસેમ્બરે આરબીઆઈના વર્તમાન ગવર્નર શક્તિકાંત દાસનો કાર્યકાળ પણ પૂરો થઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, તે પોતાની પોસ્ટમાં ચાલુ રહેશે કે નહીં તે એક મોટો પ્રશ્ન છે, કારણ કે તમારા ખિસ્સા સાથે સંબંધિત આ પોસ્ટમાં પણ તેના ચાલુ રહેવાનું કનેક્શન છે.
ઉર્જિત પટેલના અચાનક રાજીનામા બાદ શક્તિકાંત દાસે 6 વર્ષ પહેલા આરબીઆઈ ગવર્નરની જવાબદારી સંભાળી હતી. પોતાના કાર્યકાળ દરમિયાન તેમણે કોવિડ બાદ દેશમાં ઉભી થતી મોંઘવારીની સમસ્યાને નિયંત્રિત કરવાની દિશામાં નોંધપાત્ર કામ કર્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, તેમની મુદત વધારવા અંગે કોઈ ચર્ચા ન થવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે.
ફુગાવાની સ્થિતિ અને શક્તિકાંત દાસની વિદાય
દેશમાં મોંઘવારીની સ્થિતિ ફરી એકવાર કથળતી દેખાઈ રહી છે. ઓક્ટોબરમાં રિટેલ મોંઘવારી દર ફરી એકવાર 6 ટકાની ઉપલી સીમાને પાર કરીને 6.2 ટકા પર પહોંચી ગયો છે. શક્તિકાંત દાસે ફુગાવાને અંકુશમાં લેવા માટે પહેલા રેપો રેટ વધારીને 6.5 ટકાનું સ્તર કર્યું હતું અને ત્યારબાદ તેને લગભગ દોઢ વર્ષ સુધી સ્થિર રાખ્યું હતું.
Read:
હવે જ્યારે દેશમાં મોંઘવારી ફરી વધવાની આશા છે. બીજી તરફ અમેરિકામાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની જીતની અસર ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા પર પણ પડવાની આશા છે, કારણ કે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે વિદેશી દેશો સાથે વેપારમાં કડક રહેવાની વાત કહી છે. આવી સ્થિતિમાં શક્તિકાંત દાસની વિદાય આ સમગ્ર પ્રક્રિયાને પાટા પરથી ઉતારી શકે છે.
તે તમારા ખિસ્સા પર કેવી અસર કરશે?
જાણકારોનું માનવું છે કે મોંઘવારીની હાલની સ્થિતિ અને અર્થવ્યવસ્થાના પડકારોને જોતા સ્પષ્ટ છે કે આગામી નાણાકીય નીતિ દરમિયાન રેપો રેટમાં કપાતમાં કોઈ ઘટાડો કરવામાં આવી શકે છે. આરબીઆઈ જાન્યુઆરીમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના રાજ્યાભિષેક અને ત્યારબાદ અમેરિકાની નીતિઓમાં ફેરફારની રાહ જોઈ શકે છે. તો જ તે આ વિશે સ્પષ્ટ નિર્ણય લઈ શકશે.
રેપો રેટ તમારા ખિસ્સાને ઘણી રીતે અસર કરે છે. તે નક્કી કરે છે કે તમારી કાર, હોમ અથવા પર્સનલ લોનની ઇએમઆઈ ઓછી થશે કે નહીં. એટલું જ નહીં અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ કેવો રહેશે, તે પણ રેપો રેટ દ્વારા નક્કી થાય છે.
આ પણ જુઓ: મુસ્લિમ દેશોની ધીરજ તૂટી, અરબસ્તાનનો ગુસ્સો અમેરિકા કેવી રીતે શાંત કરશે?
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાના ગવર્નરનો કાર્યકાળ 3 વર્ષનો છે. તેમની નિમણૂકનો નિર્ણય વડા પ્રધાનની અધ્યક્ષતાવાળી કેબિનેટની નિમણૂક સમિતિ દ્વારા લેવામાં આવે છે. જો કે, આરબીઆઈ ગવર્નરનો કાર્યકાળ વધારવો કે નહીં, તે સરકાર પર નિર્ભર કરે છે. આરબીઆઈના વર્તમાન ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ 67 વર્ષના છે.