ભારતીય-અમેરિકન અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સે ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન પર રોકાણ દરમિયાન ઝડપથી વજન ઘટાડ્યું છે, જેના કારણે નાસાના તબીબો ચિંતિત બન્યા છે. આ રિપોર્ટમાં તમે જાણી શકશો કે તેઓ શા માટે વજન ઘટાડી રહ્યા છે. જો કે નાસા તેના સ્વાસ્થ્યને સુધારવા માટે હાઈ કેલરી ડાયટ અને એક્સરસાઈઝ પ્લાન પર કામ કરી રહ્યું છે.
ભારતીય-અમેરિકન અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સને ઝડપથી વજન ઘટાડવાના કારણે એક નવા પડકારનો સામનો કરવો પડ્યો છે. જૂનમાં ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (આઇએસએસ) પર પાછા ફર્યા બાદથી તેના શરીરનું વજન ઘટી રહ્યું છે, જે ડોક્ટરો માટે ચિંતાનો વિષય બની ગયો છે. અમેરિકન ન્યૂયોર્ક પોસ્ટના એક રિપોર્ટ અનુસાર નાસાના સ્પેશિયાલિસ્ટ્સ તેના વજનને સામાન્ય સ્તર પર લાવવા માટે દરેક સંભવ કોશિશ કરી રહ્યા છે.
તાજેતરમાં જ રિલીઝ થયેલી તસવીરોમાં સુનિતા વિલિયમ્સનું લીન ફોર્મ જોઇને નિષ્ણાતો તેના સ્વાસ્થ્યને લઇને ખાસ સાવધ થઇ ગયા છે. રિપોર્ટ અનુસાર નાસાના એક અધિકારીએ જણાવ્યું કે, સુનીતાના વજનમાં ભારે ઘટાડો થયો છે, અને હવે તે ખૂબ જ પાતળી દેખાઈ રહી છે. અધિકારીનું કહેવું છે કે, આ સ્થિતિમાં તેનું વજન સામાન્ય કરવાની પ્રાથમિકતા છે.
આ કારણે, મિશનનો સમય વધ્યો
વિલિયમ્સ અને તેના ભાગીદાર બેરી વિલ્મોરને આ વર્ષે ૫ જૂને બોઇંગ સ્ટારલાઇનર પર સવાર થઈને અવકાશમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા. શરૂઆતમાં, તેમનું મિશન માત્ર આઠ દિવસ માટે નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ સ્ટારલાઇનરમાં તકનીકી સમસ્યાઓને કારણે તેમનું અંતર વધારવામાં આવ્યું હતું. આ સમયે અંતરિક્ષમાં લાંબા સમય સુધી ફસાયેલા રહેવાના કારણે તેમના સ્વાસ્થ્ય પર પ્રતિકૂળ અસર પડી છે. તેમનું અવકાશ મિશન હવે આઠ મહિના સુધી લંબાય છે અને ફક્ત ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૫ સુધીમાં જ પૃથ્વી પર પાછા ફરવાનું શક્ય બનશે. તેથી હવે નાસા તેમની તબિયત સુધારવા પર સંપૂર્ણ ધ્યાન આપી રહ્યું છે.
અવકાશમાં વજન ઘટાડવાનાં કારણો
અવકાશમાં વજન ઘટાડવું એ એક સામાન્ય ઘટના છે, ખાસ કરીને લાંબા મિશનમાં. રિપોર્ટ અનુસાર, અવકાશયાત્રીઓને પૃથ્વી પર રહેતા લોકો કરતા વધુ કેલરીની જરૂર હોય છે. મિશનની શરૂઆતમાં સુનીતા વિલિયમ્સનું વજન 63.5 કિલો હતું અને તેની ઊંચાઈ 5 ફૂટ 8 ઈંચ હતી. પરંતુ તેમની પાસે ઉપલબ્ધ ઉચ્ચ કેલરીવાળો આહાર પણ તેમની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા સક્ષમ ન હતો.
અવકાશમાં માનવ શરીરનું મેટાબોલિઝમ ઝડપી બને છે, જેના કારણે તેમને વધુ કેલરીની જરૂર પડે છે. નાસાના નિષ્ણાતો કહે છે કે સામાન્ય અવકાશયાત્રીએ પોતાનું વજન સ્થિર રાખવા માટે દરરોજ ૩૫૦૦ થી ૪૦ કેલરીનો વપરાશ કરવો જોઈએ. આ ઉપરાંત શરીરને ઝીરો ગ્રેવિટીમાં ફિટ રાખવા માટે દરરોજ લગભગ બે કલાકની કસરત પણ જરૂરી છે, જેનાથી કેલરી પણ બર્ન થાય છે અને વજન પણ ઘટે છે.
સુનિતા વિલિયમ્સ માટે ખાસ વ્યવસ્થા
નાસાના ડોક્ટરોએ લગભગ એક મહિના પહેલા જ સુનીતાની તબિયત પર ધ્યાન આપવાનું શરૂ કરી દીધું છે, જેથી તેની સ્થિતિ સુધારવા માટે અસરકારક પગલાં લઈ શકાય. સુનિતાને તેના શરીરની ઉર્જા આવશ્યકતાઓને પહોંચી વળવા અને તેના વજનને સંતુલિત રાખવા માટે દરરોજ ૫૦ કેલરી સુધી ખાવાનું સૂચન કરવામાં આવ્યું છે.
નાસાના ઘણા અભ્યાસોએ એ પણ દર્શાવ્યું છે કે અવકાશ યાત્રાની અસર મહિલાઓ પર વધુ નકારાત્મક હોય છે. 2023ના એક અભ્યાસ અનુસાર, અંતરિક્ષમાં હોય ત્યારે પુરુષોની તુલનામાં મહિલાઓમાં માંસપેશીઓ વધુ ઓછી થાય છે. આ કારણથી મહિલા અવકાશયાત્રીઓએ વધુ સાવચેત રહેવું પડે છે.
