Date 22-11-2024 આ હુમલા બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારોમાં કાચા તેલની કિંમતોમાં તેજી જોવા મળી હતી. બ્રેન્ટ ક્રૂડ વાયદો ગુરુવારે 0.4 ટકા વધીને 73.09 ડોલર પ્રતિ બેરલ પર પહોંચી ગયો હતો, જ્યારે યુએસ વેસ્ટ ટેક્સાસ ઇન્ટરમિડિયેટ ક્રૂડ વાયદો પણ 69.03 ડોલર પ્રતિ બેરલ પર ટ્રેડ કરી રહ્યો હતો. આવો સમજીએ કે આ ભારત માટે ચિંતાનો વિષય કેમ છે?
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે તણાવ ઓછો થવાનું નામ નથી લઈ રહ્યો. હવે રશિયાએ યુક્રેન પર ચાલી રહેલા હુમલાને વધુ તીવ્ર બનાવી દીધો છે. 21 નવેમ્બરના રોજ જ્યારે રશિયાએ યુક્રેનના ડિનિપ્રો શહેર પર આંતરખંડીય મિસાઇલ આરએસ-26 રુબેઝથી હુમલો કર્યો હતો. આ ઘટનાએ બંને દેશો વચ્ચેના સંઘર્ષને માત્ર વધુ ગાઢ બનાવ્યો જ નહીં, પરંતુ વૈશ્વિક ઊર્જા બજારોમાં પણ ખળભળાટ મચાવ્યો. યુક્રેનિયન એરફોર્સે પુષ્ટિ કરી હતી કે રશિયાએ પૂર્વઆયોજિત રીતે આ હુમલો કર્યો હતો.
Read: PM મોદી ભારત સાથે જ્યાં પહોંચ્યા તે નાનકડા દેશ ગયાનાનું શું કનેક્શન છે?
ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં વધારો
આ હુમલા બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારોમાં કાચા તેલની કિંમતોમાં તેજી જોવા મળી હતી. બ્રેન્ટ ક્રૂડ વાયદો ગુરુવારે 0.4 ટકા વધીને 73.09 ડોલર પ્રતિ બેરલ પર પહોંચી ગયો હતો, જ્યારે યુએસ વેસ્ટ ટેક્સાસ ઇન્ટરમિડિયેટ ક્રૂડ વાયદો પણ 69.03 ડોલર પ્રતિ બેરલ પર ટ્રેડ કરી રહ્યો હતો. ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ અને પુરવઠામાં વિક્ષેપની ચિંતાએ ભાવોને વેગ આપ્યો.
શું અસર થશે?
તેલની વધતી કિંમતો ભારત જેવા ઉર્જા આયાત આધારિત દેશો માટે ચિંતાનો વિષય છે. ભારત તેની મોટાભાગની ઊર્જા જરૂરિયાતોની આયાત કરે છે, જે વૈશ્વિક તેલ બજારમાં અસ્થિરતાને સીધી અસર કરે છે. ક્રૂડ ઓઇલના ઊંચા ભાવ માત્ર વેપાર ખાધને જ વધારી શકતા નથી, પરંતુ ફુગાવામાં પણ વધારો કરી શકે છે. રશિયા ભારતનું સૌથી મોટું ઓઇલ સપ્લાયર છે, તેથી પુરવઠામાં કોઈ પણ પ્રકારનો વિક્ષેપ ભારતની ઊર્જા સુરક્ષા પર ઘેરી અસર કરી શકે છે.
ઓઇલ માર્કેટ પર બીજી અસર આગામી ઓપેક+ બેઠક થઇ શકે છે. ઓર્ગેનાઇઝેશન ઓફ ધ પેટ્રોલિયમ એક્સપોર્ટિંગ કન્ટ્રીઝ (ઓપેક) અને તેના રશિયાના નેતૃત્વ હેઠળના સાથીઓ 1 ડિસેમ્બરે યોજાનારી બેઠકમાં ઉત્પાદન વધારવાની યોજના મુલતવી રાખી શકે છે. ઓપેક+ એ અગાઉ 2024 અને 2025 માં ઉત્પાદનમાં સાધારણ વધારાની યોજના બનાવી હતી, પરંતુ વૈશ્વિક તેલની માંગ ધીમી પડી રહી છે અને અન્ય દેશો દ્વારા ઉત્પાદનમાં વધારો થવાને કારણે આ યોજના મુશ્કેલ બની છે.
ભારત શા માટે ટેન્શનમાં આવ્યું?
અમેરિકામાં કાચા તેલના ભંડારમાં 5,45,000 બેરલનો વધારો થવાથી કિંમતો પર પણ અસર પડી રહી છે. આ શેર 43.03 મિલિયન બેરલ સુધી પહોંચી ગયો છે. વિશ્લેષકોએ નીચા વૃદ્ધિદરની ધારણા રાખી હતી, પરંતુ ઇન્વેન્ટરીમાં અણધાર્યા વધારાએ બજારની પરિસ્થિતિને વધુ જટિલ બનાવી દીધી છે. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ અને તેલ બજારમાં તાજેતરના ઘટનાક્રમની વૈશ્વિક ઊર્જા પુરવઠા અને કિંમતો પર મોટી અસર પડી શકે છે. ભારત જેવા દેશો માટે આ સ્થિતિ આર્થિક પડકારોને વધુ વધારી શકે છે. આગામી સપ્તાહમાં ઓપેક+ બેઠક અને ભૂ-રાજકીય ઘટનાઓ પર નજર રાખવી મહત્વપૂર્ણ રહેશે.
