Date 20-11-2024 ફ્રાન્સ, બ્રિટન અને જર્મની બુધવારે આઇએઇએ બોર્ડ ઓફ ગવર્નર્સની બેઠકમાં ઇરાન સામે નિંદા પ્રસ્તાવ સાથે આગળ વધવાની તૈયારીમાં છે, જ્યારે ઇરાને તેના સંવર્ધિત યુરેનિયમના ભંડારને મર્યાદિત કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. જો નિંદા પ્રસ્તાવ પસાર થશે તો ઈરાનને મોટો ફટકો પડશે.
પરમાણુ હથિયારો બનાવવાનો આગ્રહ રાખનાર ઈરાન હવે પશ્ચિમી શક્તિઓ સામે ઝૂકતું જોવા મળી રહ્યું છે. આઇએઇએના બોર્ડ ઓફ ગવર્નર્સની બુધવારે બેઠક યોજાવાની છે, જેમાં ફ્રાન્સ, બ્રિટન અને જર્મની ઇરાન વિરુદ્ધ નિંદા પ્રસ્તાવ રજૂ કરવા જઇ રહ્યા છે.
પરંતુ ઇરાને તેના સમૃદ્ધ યુરેનિયમના ભંડાર પર મર્યાદા લાદવાની વિચારણા કરવાની અને આને ટાળવા માટે આઇએઇએના વધારાના નિરીક્ષકોને સ્વીકારવાની દરખાસ્ત કરી છે. ઈરાને પોતાના શસ્ત્ર-ગ્રેડના પરમાણુ ભંડારને મર્યાદિત કરવાનું વચન આપ્યું છે, પરંતુ તેની શરત એ છે કે આ બેઠકમાં ઈરાન વિરુદ્ધ નિંદા પ્રસ્તાવ લાવવામાં નહીં આવે.
પરમાણુ સંગ્રહને મર્યાદિત કરવા માટે તૈયાર
ઇન્ટરનેશનલ એટોમિક એનર્જી એજન્સી (આઇએઇએ)ના ચેરમેનની ઇરાનની મુલાકાત બાદ આઇએઇએએ તેના ઇન્ટેલિજન્સ રિપોર્ટમાં જણાવ્યું હતું કે તેહરાન તેના પરમાણુ સંગ્રહને લગભગ 185 કિલોગ્રામ સુધી મર્યાદિત કરવા તૈયાર છે. આ સાથે જ તે આઇએઇએના 4 વધારાના નિરીક્ષકોની નિમણૂંક સ્વીકારવા પણ તૈયાર છે.
E3 દેશો નિંદા પ્રસ્તાવ લાવવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે
સંયુક્ત રાષ્ટ્રના સભ્ય દેશોને મોકલવામાં આવેલા અહેવાલને ટાંકીને ન્યૂઝ એજન્સી રોયટર્સે અહેવાલ આપ્યો છે કે ઇરાન આ બે શરતોને સ્વીકારવા તૈયાર છે, પરંતુ તે માંગ કરે છે કે બોર્ડ ઓફ ગવર્નર્સની બેઠકમાં તેહરાન વિરુદ્ધ કોઈ નિંદા પ્રસ્તાવ પસાર કરવામાં આવશે નહીં. જો કે, એક રાજદ્વારીએ રોઇટર્સને જણાવ્યું હતું કે ઇરાનના કથિત પ્રસ્તાવ છતાં, પશ્ચિમી દેશોએ ઇરાન સામે નિંદા પ્રસ્તાવ રજૂ કરવાની તૈયારીઓ પૂર્ણ કરી લીધી છે. વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલે પણ ફ્રાંસ, બ્રિટન અને જર્મની (E3 દેશો)ના આ પગલાની પુષ્ટિ કરતા એક સ્ત્રોતને ટાંક્યા હતા.
Read: ભારતમાં Metaને મોટો ફટકો, 213 કરોડનો દંડ ફટકાર્યો અને 5 વર્ષ માટે પ્રતિબંધ લગાવ્યો!
જો આ પ્રસ્તાવ પસાર થશે તો તેહરાનની મુશ્કેલીઓ વધી જશે
અગાઉની મતદાનની રીત દર્શાવે છે કે ઇરાન વિરુદ્ધ પશ્ચિમી દેશો દ્વારા લાવવામાં આવેલા ઠરાવો સરળતાથી પસાર કરવામાં આવે છે. એક સફળ દરખાસ્ત ત્રણ પશ્ચિમી દેશો માટે 2015 ના બહુપક્ષીય પરમાણુ કરાર પહેલા ઇરાન પરના સંયુક્ત રાષ્ટ્રના પ્રતિબંધોને ફરીથી સ્થાપિત કરવા માટે “સ્નેપબેક મિકેનિઝમ” ને ફરીથી શરૂ કરવા માટે ઉત્પ્રેરક તરીકે કામ કરી શકે છે.
અમેરિકા સાથીઓને ટેકો આપશે
સાથે જ અમેરિકાએ પણ આ મામલે પોતાના યૂરોપીય સહયોગીઓને સમર્થન આપવા માટે પૂરી તૈયારી કરી લીધી છે. યુ.એસ. સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તા મેથ્યુ મિલરે ઇરાન ઇન્ટરનેશનલને જણાવ્યું હતું કે તે ઇરાનને જવાબદાર ઠેરવવાના પ્રયત્નોને “મજબૂત ટેકો” આપશે. અમેરિકાએ ઈરાનને આઇએઇએ સાથે સહયોગ કરવા વિનંતી કરી છે.
ઇરાને પશ્ચિમી દેશોને ધમકી આપી
આ નિર્ણય એવા સમયે લેવામાં આવ્યો છે જ્યારે ઈરાને સહયોગ અને વિરોધ બંને માટે તૈયાર રહેવાનું કહ્યું છે. ઇરાને એક તરફ આઇએઇએની બે શરતો સ્વીકારવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે અને તેણે થોડા દિવસ પહેલાં ચેતવણી પણ આપી છે કે જો પશ્ચિમના દેશો ફરી એકવાર તેની સામે પગલાં લેશે તો તે તે મુજબ તેની નીતિઓ નક્કી કરશે.