ઈરાનમાં રાષ્ટ્રપતિ હોય છે અને તેની સાથે સર્વોચ્ચ નેતા પણ અહીં સત્તા પર બેસે છે. હાલમાં, અહીંના સર્વોચ્ચ નેતા અલી ખમેની છે, જેઓ ઈરાનમાં સત્તાના સર્વોચ્ચ નેતા છે, એટલે કે તેઓ જે કહેશે તે દેશમાં થશે. અહીં રાષ્ટ્રપતિનું પદ દેશનું બીજું સૌથી શક્તિશાળી પદ છે, સુપ્રીમ લીડરનું પદ નંબર વન છે.
હિઝબુલ્લા પર ઈઝરાયેલના હુમલા બાદ ઈરાને જોરદાર જવાબ આપ્યો છે. હવે બંને દેશ બદલો લેવા પર અડગ છે. આ એ જ ઈરાન છે, જ્યાં એક સમયે પહલવી વંશના શાસન દરમિયાન આધુનિકતાનો વૈભવ જોવા મળતો હતો. સ્ત્રીઓને તમામ પ્રકારની સ્વતંત્રતા હતી. પછી ઇસ્લામિક ક્રાંતિ થઈ અને એક નવી શાસન વ્યવસ્થા શરૂ થઈ, જેને સમજવી ખૂબ મુશ્કેલ છે. આજે, ઈરાનમાં સત્તાના સર્વોચ્ચ નેતા સર્વોચ્ચ નેતા છે, જ્યારે ત્યાં ચૂંટાયેલી સંસદ અને પ્રમુખ પણ છે. આ બે શાસન પ્રણાલીઓ એકસાથે કામ કરે છે. ચાલો જાણીએ ઈરાનમાં રાષ્ટ્રપતિ બન્યા પછી પણ સર્વોચ્ચ નેતા કેમ છે? યુદ્ધનો નિર્ણય કોણ લે છે? આ પોસ્ટનો ઈતિહાસ શું છે અને કયા દેશોમાં સર્વોચ્ચ પદની પરંપરા છે?
ઈરાનની વર્તમાન રાજનીતિમાં સર્વોચ્ચ નેતાનું સ્થાન સૌથી શક્તિશાળી છે. સર્વોચ્ચ નેતા ઈરાનની સેનાના કમાન્ડર-ઈન-ચીફ છે અને તેમની પાસે તમામ સુરક્ષા દળોનું નિયંત્રણ છે. તેનો અર્થ એ કે, યુદ્ધ થશે કે નહીં તે નક્કી કરવાનો અધિકાર ફક્ત સર્વોચ્ચ નેતાને જ છે. આ ઉપરાંત, તે ન્યાયતંત્રના વડાઓ, ગાર્ડિયન કાઉન્સિલના 50 ટકા સભ્યો, ઈરાનની અન્ય પ્રભાવશાળી સંસ્થા, શુક્રવારે યોજાયેલી વિશેષ પ્રાર્થનાના નેતાઓ અને સરકારી ટીવી અને રેડિયો નેટવર્કના વડાઓની નિમણૂક કરે છે. સર્વોચ્ચ નેતા હેઠળ સખાવતી સંસ્થાઓ છે, જે ઈરાનની અબજ ડોલરની અર્થવ્યવસ્થાના મોટા ભાગને નિયંત્રિત કરે છે.
જો આપણે અન્ય દેશોમાં સર્વોચ્ચ નેતાના પદની વાત કરીએ, તો ભાગ્યે જ કોઈ દેશ પાસે છે. યુનાઇટેડ કિંગડમમાં, રાજા અથવા રાણીને સમકક્ષ ગણી શકાય. તેવી જ રીતે, અન્ય ઘણા દેશોમાં રાજાશાહી અને લોકશાહી સાથે મળીને સરકાર ચલાવે છે. ચીનમાં સર્વોચ્ચ નેતાનો કોઈ ખ્યાલ નથી, પરંતુ વર્તમાન રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ આજીવન પદ પર રહેશે. રશિયા અને અમેરિકા જેવા ઘણા દેશોમાં રાષ્ટ્રપતિ સરકારના વડા છે, પરંતુ ભારત જેવા લોકશાહીમાં રાષ્ટ્રપતિ બંધારણીય વડા છે