Brain Rot આ શબ્દ તમારા માટે નવો હોઈ શકે છે, પરંતુ તેની સાથેના લોકો સરળતાથી તમારી આસપાસ જોઈ શકાય છે. આ મનનો એક તબક્કો છે, પરંતુ મહદઅંશે તેની સગાઈ અને તેનું કારણ સોશિયલ મીડિયામાં વધી રહેલું ડિજિટલ કન્ટેન્ટ છે. સરળ ભાષામાં કહીએ તો ‘ચિન તપક દમ દમ’, ‘મૈં હૂં કલ્લુ કાલિયા’, ‘તુકી તુઇયાં’ અથવા આવા અન્ય હળવા શબ્દો પર જનતા પર બોમ્બમારો કરવામાં આવે છે. લોકો આવા શબ્દસમૂહોનો ઉપયોગ કરે છે અને દરેક મુદ્દા પર હસે છે. પરંતુ કેવી રીતે ધીરે ધીરે આ ટેવ તમારી વિચારસરણીને ફક્ત રીલ્સ અને ટૂંકા વિડિઓઝ સુધી મર્યાદિત કરે છે, તેના પરિણામોને સમજવું મુશ્કેલ છે જેટલું તે જોખમી છે.બ્રેઇન રોટ એ ખરેખર ટેકનિકલ શબ્દ નથી, પરંતુ તે એવી પરિસ્થિતિનો ઉલ્લેખ કરે છે જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ ડિજિટલ કન્ટેન્ટ, સોશિયલ મીડિયા અથવા અન્ય મનોરંજન સામગ્રીમાં વધુ સમય વિતાવવાને કારણે તેની માનસિક ક્ષમતા, ધ્યાન અને વિચારશક્તિમાં ઘટાડો અનુભવે છે. તે સામાન્ય રીતે ડિજિટલ અથવા માનસિક થાક તરીકે પણ જોઇ શકાય છે.
બ્રેઇન રોટની અસર ખતરનાક
સ્માર્ટફોન આપણા જીવનની એક મોટી જરૂરિયાત બની રહ્યા છે, ત્યારે તેની લત આપણને નુકસાન પહોંચાડવાનું શરૂ કરી દીધું છે. માતા-પિતા નાના બાળકોના હાથમાં ખખડધજને બદલે ફોન પકડી રહ્યા છે. પરિસ્થિતિ એ છે કે ઘણા લોકો તેના વ્યસની થઈ ગયા છે. આવા અનેક કિસ્સાઓ સામે આવ્યા છે જ્યારે બાળકો પાસેથી ફોન છીનવી લેવામાં આવ્યા હતા, તેઓ અજીબોગરીબ કૃત્યો કરવા લાગ્યા હતા. જ્યારે તેમને ફોન નથી મળતો, ત્યારે તેઓ ખાવાનું ખાતા નથી અથવા લડવા અને લડવા માટે ઉત્સુક હોય છે.
આ પણ વાંચો: ભાદોના પ્રથમ પ્રદોષ વ્રતના દિવસે જરૂર વાંચો આ કથા, મળશે મનગમતો વર!
બ્રેઇન રોટના લક્ષણો શું છે?
તમે બ્રેઇન રોટને ડિજિટલ સામગ્રીના વ્યસન તરીકે પણ ગણી શકો છો. હળવી વાતો, સસ્તી સામગ્રી અને ગુણવત્તાનો અભાવ એ બધું મગજના સડાનું પરિણામ છે. જાણો તેના લક્ષણો વિશે વધુ…
ધ્યાનનો અભાવ : વ્યક્તિનું ધ્યાન લાંબા સમય સુધી કોઈ એક કાર્ય પર રહેતું નથી અને તેઓ વારંવાર તેમનું ધ્યાન ભટકાવે છે. કલ્પના કરો કે તમે કંઈક વાંચી રહ્યા છો, કોઈની સાથે બેઠા છો અથવા કોઈ બીજા સાથે વાત કરી રહ્યા છો… તમે કારણ વગર વારંવાર તમારો ફોન ચેક કરવાનું શરૂ કરો છો.
થાક: સ્ક્રીનના વધુ પડતા સમયને કારણે વ્યક્તિ માનસિક અને શારીરિક રીતે થાક અનુભવે છે.
યાદશક્તિની સમસ્યા: આ વ્યસનથી માણસની યાદશક્તિ પર પણ અસર થાય છે, લોકોને નાની-નાની વાતો ભૂલવાની આદત પડી જાય છે.
બેચેની: વ્યક્તિમાં ધીરજનો અભાવ હોય છે અને તેઓ કોઈ પણ કાર્યને ધીમે ધીમે કરવાને બદલે ઝડપથી તેનો સામનો કરવાનો પ્રયાસ કરે છે. એકંદરે આવા લોકોને ભારે ઉતાવળ હોય છે.
માત્ર મનોરંજન: આવા લોકો માનસિક થાકથી બચવા માટે મનોરંજનની સામગ્રી પર આધાર રાખે છે, પરિણામે તેઓ રીલ્સ/રીલ્સ બની જાય છે. ચાલો શોર્ટ્સ જોઈએ અને તેમની આસપાસ વાત કરીએ.
મગજના સડાથી બચવા માટે શું કરવું
ડિજિટલ ડીટોક્સ: ડિજિટલ ડિવાઇસ (સ્માર્ટફોન, હેડફોન, સ્માર્ટવોચ, ટેબલેટ)થી સમયાંતરે પોતાને દૂર રાખો.
શારીરિક પ્રવૃત્તિ: નિયમિત કસરત કે કોઈ પણ પ્રકારની શારીરિક પ્રવૃત્તિથી માનસિક સ્વાસ્થ્ય સુધરે છે.
નિયમિત ઊંઘ: પૂરતી અને ગાઢ ઊંઘ લેવાથી માનસિક સ્વાસ્થ્ય જળવાઈ રહે છે.
સર્જનાત્મક પ્રવૃત્તિઓઃ ચિત્રકલા, સંગીત અથવા અભ્યાસ જેવી પ્રવૃત્તિઓમાં વ્યસ્ત રહો, જે તમારી સર્જનાત્મકતામાં વધારો કરશે.
માઇન્ડફુલનેસ: ધ્યાન અને ધ્યાનના અભ્યાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો, આ માનસિક શાંતિ જાળવવામાં મદદ કરે છે.
જો તમે તમારામાં કે કોઇ નજીકના લોકોમાં આવા કોઇ લક્ષણો જોઇ રહ્યા છો તો સમય પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. સ્માર્ટફોન, ઇન્ટરનેટ અને અન્ય ઉપકરણોથી દૂર રહેવું વધુ સારું છે.