National Consumer Rights Day: શું દુકાનદાર માટે પોતાની દુકાન પર લખવું કાયદેસર છે કે વેચાયેલો માલ પરત નહીં આવે? તેના નિયમો જાણો.
આજે એટલે કે 24 ડિસેમ્બરે દેશભરમાં રાષ્ટ્રીય ગ્રાહક અધિકાર દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. ભારતમાં વર્ષ 1986માં ગ્રાહક સુરક્ષા કાયદો બનાવવામાં આવ્યો હતો. જે બાદમાં 2019ના ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ દ્વારા બદલવામાં આવ્યો હતો.
આ કાયદા હેઠળ ભારતમાં ગ્રાહકોને કેટલાક અધિકારો આપવામાં આવ્યા છે. આ અધિકારો માત્ર ગ્રાહકોને છેતરપિંડી થવાનું ટાળવામાં જ મદદ કરતા નથી. તે તેમને નબળા ઉત્પાદકો અને નબળી સેવાને કારણે થતા નુકસાનથી પણ બચાવે છે. ચાલો અમે તમને ગ્રાહકોના એવા અધિકાર વિશે જણાવીએ છીએ જે કદાચ બહુ ઓછા લોકો જાણે છે.
શું તમે દુકાન પર લખી શકો છો કે ‘વેચાયેલો માલ પાછો નહીં આવે’?
જ્યારે તમે કોઈ વસ્તુ ખરીદવા માટે બજારમાં જાઓ છો. તો આવી ઘણી દુકાનો તમને ઘણીવાર જોવા મળશે. જેના પર વેચવામાં આવેલો માલ પરત નહીં આવે તેવું લખ્યું છે. લોકો આવી દુકાનમાંથી કોઈ પણ સામાન ખરીદતા પહેલા વિચારે છે. કારણ કે તેઓ જાણે છે કે શું સામગ્રીમાં કોઈ સમસ્યા છે અથવા તેમને પછીથી સામગ્રી ગમતી નથી. તો પણ તે તેને પરત નહીં કરી શકે. પરંતુ શું કોઈ દુકાનદાર માટે તેની દુકાન પર ‘વેચાયેલો માલ પાછો નહીં આવે’ તેવું લખવું કાયદેસર રીતે માન્ય છે?
અહીં ફરિયાદ કરો
જો તમે કોઈ દુકાનમાંથી સામાન ઉપાડો છો. અને જ્યારે તમને તે સામગ્રી પસંદ નથી. જ્યારે તમે તેને પરત કરવા જાઓ છો, ત્યારે દુકાનદાર તમને દુકાન પરના બોર્ડ તરફ ઇશારો કરે છે. જેના પર લખ્યું છે કે ‘વેચાયેલો માલ પરત નહીં આવે’, એટલે બાય ધ વે, હું તમને ચૂપ નથી રાખતો. તમે ગ્રાહક વિભાગમાં આવા દુકાનદારો વિશે ફરિયાદ કરી શકો છો.
જો તમે ઇચ્છો તો આ અંગે તમારા જિલ્લાની ગ્રાહક કોર્ટમાં ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો. અથવા તમે ઇચ્છો તો નેશનલ કન્ઝ્યુમર હેલ્પલાઇન https://consumerhelpline.gov.in/public/ જઇને પણ તમારી ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો. આમ કરનાર દુકાનદારને દંડ તો થશે જ. બલ્કે તેના પર કડક કાર્યવાહી પણ થઇ શકે છે.
શું તમે ક્યારેય તમારી જાતને કોઈ પ્રશ્ન પૂછ્યો છે? ના, અમે તમને જવાબ કહીશું. કોઈ પણ દુકાનદાર તેની દુકાન પર ‘વેચાયેલો માલ પાછો નહીં આવે’ લખી શકશે નહીં. આ ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ, 2019 હેઠળ બનાવવામાં આવેલા નિયમોનું ઉલ્લંઘન છે. આવું કરવા બદલ દુકાનદારને સજા થઈ શકે છે. સાથે જ તેને દંડ પણ ભરવો પડી શકે છે.
