કઝાકિસ્તાન ઇઝરાયલ અને મુસ્લિમ દેશો વચ્ચેના સંબંધોને સામાન્ય બનાવતા અબ્રાહમ કરારમાં જોડાયું છે. જોકે કઝાકિસ્તાન 1992 થી ઇઝરાયલ સાથે રાજદ્વારી સંબંધો ધરાવે છે, આ પગલું પ્રતીકાત્મક રીતે વેપાર, સંરક્ષણ અને સાયબર સુરક્ષા જેવા ક્ષેત્રોમાં સહયોગને વિસ્તૃત કરશે. ટ્રમ્પે તેને એક મોટી વિદેશ નીતિ સિદ્ધિ ગણાવી છે.
કઝાકિસ્તાન અબ્રાહમ કરારમાં જોડાય છે
આ દેશોએ અબ્રાહમ કરારમાં જોડાયા પછી ઇઝરાયલ સાથેના સંબંધોને સામાન્ય બનાવવા સંમતિ આપી હતી, જ્યારે કઝાકિસ્તાને 33 વર્ષ પહેલાં જ ઇઝરાયલ સાથે સંબંધો સ્થાપિત કરી દીધા હતા. કરારમાં કઝાકિસ્તાનના પ્રવેશની પુષ્ટિ સૌપ્રથમ ત્રણ યુએસ અધિકારીઓ દ્વારા એસોસિએટેડ પ્રેસને કરવામાં આવી હતી, જેમણે હજુ સુધી જાહેર ન કરાયેલ યોજનાઓની વિગતો શેર કરવા માટે નામ ન આપવાની શરતે વાત કરી હતી.
થોડા કલાકો પછી, ટ્રમ્પે તેમના સોશિયલ મીડિયા પર લખ્યું કે તેમણે ઇઝરાયલી વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ અને કઝાકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ કાસિમ-જોમાર્ટ ટોકાયેવ સાથે ખૂબ જ સારી વાતચીત કરી અને મારા બીજા કાર્યકાળમાં કઝાકિસ્તાન એ અબ્રાહમ કરારમાં જોડાનાર પ્રથમ દેશ હતો.
ટ્રમ્પે કહ્યું એક મોટું પગલું
ટ્રમ્પે કહ્યું કે કઝાકિસ્તાનનું જોડાણ વિશ્વભરમાં પુલ બનાવવા તરફ એક મોટું પગલું છે, તેમણે ઉમેર્યું, “મારા અબ્રાહમ કરાર દ્વારા વધુ દેશો શાંતિ અને સમૃદ્ધિને સ્વીકારવા તૈયાર છે.” ટ્રમ્પે કહ્યું કે ટૂંક સમયમાં હસ્તાક્ષર સમારોહ યોજાશે.
ગુરુવારે સાંજે કઝાકિસ્તાન સહિત પાંચ મધ્ય એશિયાઈ દેશોના નેતાઓ સાથે સંમેલનની શરૂઆતના થોડા સમય પહેલા ટ્રમ્પે આ જાહેરાત કરી હતી. યુએસ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે અબ્રાહમ કરારમાં કઝાકિસ્તાનનું જોડાણ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે બંને દેશો વચ્ચે દ્વિપક્ષીય વેપાર અને સહયોગમાં વધારો કરશે અને કરાર પ્રત્યેની તેમની પ્રતિબદ્ધતાનો સંકેત આપશે.
તેમણે સમજાવ્યું કે ઇઝરાયલ અને કઝાકિસ્તાન વચ્ચે સહયોગના ચોક્કસ ક્ષેત્રો હશે: સંરક્ષણ, સાયબર સુરક્ષા, ઊર્જા અને ખાદ્ય ટેકનોલોજી, જોકે આ બધા ક્ષેત્રો 1990 ના દાયકાના મધ્યભાગથી દ્વિપક્ષીય કરારો હેઠળ છે.
અબ્રાહમ કરાર શું છે?
2020 ની સંધિ એ ઇઝરાયલ અને આરબ અને મુસ્લિમ બહુમતી ધરાવતા દેશો વચ્ચેનો કરાર છે. તેણે ઇઝરાયલ અને બે ગલ્ફ આરબ દેશો, બહેરીન અને સંયુક્ત આરબ અમીરાત વચ્ચે રાજદ્વારી સંબંધો સ્થાપિત કર્યા. ત્યારબાદ તરત જ મોરોક્કો સાથે સમાન કરાર થયો.
તે સમયે, ફક્ત ઇજિપ્ત અને જોર્ડને જ ઇઝરાયલને ઔપચારિક રીતે માન્યતા આપી હતી. મોટાભાગના અન્ય આરબ દેશોએ પેલેસ્ટિનિયન રાજ્યની સ્થાપના ન થાય ત્યાં સુધી આમ ન કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી હતી.
આ કરારોએ રાજદ્વારી સંબંધો સ્થાપિત કર્યા. હકીકતમાં, આ પહેલાં, જ્યારે રાજદ્વારી સંબંધો નહોતા, ત્યારે ઇઝરાયલી નાગરિકો તે દેશોમાં મુસાફરી કરી શકતા ન હતા, કે તેમના નાગરિકો ઇઝરાયલની મુલાકાત લઈ શકતા ન હતા. વધુમાં, કોઈપણ વેપાર અને સુરક્ષા સહયોગ ગુપ્ત રીતે કરવો પડતો હતો. અબ્રાહમ કરાર પહેલા, અમીરાત સહિત ઘણા આરબ દેશોએ ઇઝરાયલને સીધા ફોન કોલ્સ પણ બ્લોક કરી દીધા હતા.
રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે અબ્રાહમ કરારને તેમના પ્રથમ કાર્યકાળની વિદેશ નીતિની મુખ્ય સિદ્ધિ ગણાવી.
કરારના ફાયદા?
- દેશો વચ્ચે રાજદ્વારી સંબંધો સ્થાપિત થયા.
- નાગરિકોને મુસાફરી કરવાની છૂટ આપવામાં આવી.
- વેપાર અને સુરક્ષામાં સહયોગ સરળ બન્યો.
- અબ્રાહમ કરાર પહેલા, ઘણા આરબ દેશોએ પણ ઇઝરાયલને સીધો ફોન કરવાનું બંધ કરી દીધું હતું.
