ભગવદ્ ગીતા અવતરણ: ગીતા જયંતી દર વર્ષે મોક્ષદા એકાદશીએ ઉજવવામાં આવે છે. ગીતામાં લખેલી વાતો શ્રીકૃષ્ણ અને અર્જુન વચ્ચેના સંવાદો છે. આ એક માત્ર પુસ્તક છે જે શ્રી કૃષ્ણના મુખમાંથી ઉદ્ભવ્યું છે.
ભગવદ્ ગીતા માત્ર એક ધાર્મિક ગ્રંથ નથી, પરંતુ જીવન જીવવાની અદ્ભુત કળા શીખવવા માટે એક માર્ગદર્શક છે. આમાં ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ અર્જુનને જીવન, ધર્મ, કર્મ અને આત્માની સત્યતા વિશે જણાવ્યું છે. ગીતાના ઉપદેશો આજે પણ માનવજીવનને દિશા આપે છે. જો આપણે આ સિદ્ધાંતોને આપણા જીવનમાં લાગુ કરીશું, તો આપણને માત્ર આધ્યાત્મિક શાંતિ જ નહીં મળે, પરંતુ આપણું જીવન પણ સફળ અને સંતુલિત થશે. ગીતાનો દરેક ઉપદેશ જીવનની કેટલીક સમસ્યાનું સમાધાન પ્રદાન કરે છે.
- કર્મપર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો, ફળ પર નહીં પણ કર્તવ્ય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો.
ગીતા કહે છે, “કર્મન્યેધિકારોસ્તે મા ફાલેશુ કડચના.” આનો અર્થ એ થયો કે આપણો અધિકાર માત્ર ક્રિયા કરવામાં જ છે, પરંતુ તેના પરિણામમાં નથી. તે શીખવે છે કે આપણે આપણી ફરજો સંપૂર્ણ નિષ્ઠા અને પ્રામાણિકતાથી નિભાવવી જોઈએ.
2.સંયમ અને સમતોલન
ગીતામાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સંયમિત અને સંતુલિત જીવન જીવતી વ્યક્તિ જ સફળ થાય છે. વધુ પડતું ખાવું, વધુ પડતું ઊંઘવું કે વધુ પડતું કરવું એ બધું જ હાનિકારક છે. દરેક ક્ષેત્રમાં સંતુલન જાળવવું એ જીવન જીવવાનો મુખ્ય સિદ્ધાંત છે.
3. સાચી ભક્તિ અને શ્રદ્ધા
ગીતા અનુસાર તમે જે પણ કામ કરો છો તે ભગવાનને અર્પણ કરવાની ભાવનાથી કરો. તે ભક્તિનો માર્ગ બતાવે છે અને અહંકારનો ત્યાગ કરવામાં મદદ કરે છે.
4. આસક્તિનો ત્યાગ કરો અને જીવનને સમજો.
“મોહ” એ જીવનનો સૌથી મોટો અવરોધ છે. આસક્તિના કારણે આપણે આપણી ફરજો ભૂલી જઈએ છીએ. ગીતા આપણને આસક્તિ છોડીને જીવનનો હેતુ સમજવાનું શીખવે છે.
5. ધૈર્ય અને આત્મવિશ્વાસ રાખો.
ગીતા આપણને કહે છે કે આપણે કોઈ પણ સંજોગોમાં ગભરાવું ન જોઈએ. આત્મવિશ્વાસ અને ધૈર્યથી દરેક સમસ્યાનું સમાધાન થઈ શકે છે.
6. સમતાઃ સુખ અને દુઃખને સમાન ગણો.
“સમત્વમ યોગ ઉચ્યતે” એ ગીતાનો એક મહત્વપૂર્ણ ઉપદેશ છે. જીવનમાં સુખ-દુ:ખ આવે છે અને જાય છે. સાચો યોગ એ છે કે બંનેને સમાનરૂપે સ્વીકારવામાં આવે.
7. મૃત્યુનો ભય છોડી દો
ગીતા શીખવે છે કે આત્મા અમર છે અને માત્ર શરીર જ નશ્વર છે. મૃત્યુ એક એવી પ્રક્રિયા છે જે આત્માને નવા શરીર તરફ દોરી જાય છે. આ વિચાર આપણને મૃત્યુના ભયથી મુક્ત કરે છે.
8. બીજાના દોષો ન જુઓ.
ગીતા કહે છે કે આપણે બીજાની ભૂલો પર ધ્યાન આપવું જોઈએ નહીં. તમારા દોષોને ઓળખો અને તેમને સુધારવાનો પ્રયાસ કરો. આ ટેવ આપણને શાંતિપૂર્ણ જીવન જીવવામાં મદદ કરે છે.
9. સાચું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરો
ભગવદ્ ગીતા જ્ઞાનને સૌથી મોટી સંપત્તિ માને છે. સાચા જ્ઞાન વગર જીવન અંધકારમય છે. શિક્ષણ અને અનુભવ દ્વારા જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું એ જીવનની સૌથી મોટી મૂડી છે.
10. નિઃસ્વાર્થભાવે સેવા કરો
ગીતાનો એક મહત્ત્વનો સંદેશો સેવાભાવના છે. બીજાના ભલા માટે કામ કરવું, નિઃસ્વાર્થભાવે સેવા કરવી એ માણસનો સૌથી મોટો ધર્મ છે.
