પાકિસ્તાન પહેલાથી જ પાણીના સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે અને સિંધુ નદી પર ભારતના પગલાથી તેની સમસ્યાઓમાં વધારો થયો છે. હવે ભારતની ચિનાબ નદી પર નિયંત્રણ વધારવાની યોજના પાકિસ્તાન માટે પરિસ્થિતિ વધુ ખરાબ કરી શકે છે.
સિંધુ નદી પછી, ભારતે હવે ચિનાબ નદીના પાણી પર પણ પોતાનો નિયંત્રણ વધારવાની તૈયારી કરી છે. આ દિશામાં એક પગલું ભરતા, મોદી સરકારે ચિનાબ નદી પર સ્થિત રણબીર કેનાલનું વિસ્તરણ કરવાની યોજના બનાવી છે. આ પગલાની સીધી અસર પાકિસ્તાન પર પડશે, જે પહેલાથી જ પાણીની અછતનો સામનો કરી રહ્યું છે. હકીકતમાં, પહેલગામ હુમલાના જવાબમાં, ભારતે પાકિસ્તાન સાથે સિંધુ જળ સંધિનો અંત લાવી દીધો હતો, અને હવે ચિનાબ નદીનું પાણી રોકવાથી, પાકિસ્તાન પાણીના દરેક ટીપા માટે તડપશે.
કેન્દ્ર સરકારે રણબીર કેનાલને અપગ્રેડ કરવાનો અને તેની પાણી સંગ્રહ ક્ષમતા વધારવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ નહેર ચિનાબ નદીમાંથી પાણી લે છે અને જમ્મુ અને કાશ્મીરના મોટા ભાગને સિંચાઈ માટે પાણી પૂરું પાડે છે. તેના વિસ્તરણથી ભારતને તેના વિસ્તારમાં વધુ પાણી સંગ્રહ કરવાની તક મળશે.
ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ૧૯૬૦માં થયેલી સિંધુ જળ સંધિ હેઠળ, ભારતને પૂર્વીય નદીઓ (રાવી, બિયાસ અને સતલજ) ના પાણીનો નિયંત્રણ મળ્યો, જ્યારે પશ્ચિમી નદીઓ (જેલમ, ચિનાબ અને સિંધુ) નો મોટો ભાગ પાકિસ્તાનને આપવામાં આવ્યો. પરંતુ ભારતને પશ્ચિમી નદીઓના પાણીનો મર્યાદિત જથ્થો સિંચાઈ અને વીજળી ઉત્પાદન માટે વાપરવાનો અધિકાર છે.
