આ વરસાદની ઋતુમાં ચિકનગુનિયાના કેસ વધી રહ્યા છે. આ મચ્છરજન્ય તાવ વાઈરસના કારણે ફેલાય છે. ચિકનગુનિયાનો વાયરસ હવે મ્યુટેશન કરી રહ્યો છે. આમાંથી એક નવો પ્રકાર સામે આવ્યો છે. જે એકદમ ખતરનાક છે અને શરીરમાં લકવો પેદા કરી શકે છે.
દેશના અલગ અલગ રાજ્યોમાં ચિકનગુનિયા તાવના કેસ વધી રહ્યા છે. પરંતુ સૌથી વધુ કેસ મહારાષ્ટ્રના પુણેથી આવી રહ્યા છે. પુણેમાં અત્યાર સુધી 2 હજાર કેસ સામે આવી ચૂક્યા છે. ચિંતાની વાત એ છે કે ચિકનગુનિયાનો વાયરસ મ્યુટેશન કરી રહ્યો છે. મ્યુટેશન બાદ વાયરસનો નવો સ્ટ્રેન બની ગયો છે. આ તાણ ચિકનગુનિયાનું સામાન્ય લક્ષણ નથી. હવે લક્ષણો બદલાયા છે અને તેના કારણે ચિકનગુનિયાથી સંક્રમિત દર્દીમાં લકવો થવાનો ખતરો પણ રહે છે.
આ કેસની ગંભીરતાને જોતા ચેપી રોગના નિષ્ણાતોએ નેશનલ ઈન્સ્ટીટયુટ ઓફ વાયરોલોજી (એનઆઈવી)ને અપીલ કરી છે કે, તેઓ આ મામલે નજર રાખે અને વાયરસમાં થઈ રહેલા ફેરફારો અંગે માહિતી એકઠી કરે. પુણેના ચેપી રોગના નિષ્ણાતોના જણાવ્યા અનુસાર, એક સમયે સાંધાના દુખાવા અને તાવ માટે જાણીતું ચિકનગુનિયા હવે એક અલગ લક્ષણમાં ફેરવાઈ રહ્યું છે. ચિકનગુનિયામાં એવા લક્ષણો છે જે પહેલાં ક્યારેય જોવા મળ્યા નથી. દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે આ વાયરસ ડેન્ગ્યુ જેવા લક્ષણો પેદા કરી રહ્યો છે અને મગજને પણ અસર કરી રહ્યો છે.
ચિકનગુનિયા મગજને અસર કરે છે
ડેન્ગ્યૂ સ્પેશિયાલિસ્ટ ડૉક્ટર અજય કુમારના જણાવ્યા પ્રમાણે ચિકનગુનિયાના કેટલાક દર્દીઓમાં અજીબ લક્ષણ જોવા મળી રહ્યા છે. દર્દીઓના નાક કાળા પડી રહ્યા છે. ચિકનગુનિયામાં આ લક્ષણો પહેલાં ક્યારેય જોવા મળ્યા નથી. લગભગ ૨૦ થી ૩૦ ટકા દર્દીઓ આ લક્ષણો સાથે આવી રહ્યા છે. ચિકનગુનિયાના દર્દીઓમાં લકવો થવાનું જોખમ પણ રહે છે. કારણ કે આ વાયરસ મગજને પણ અસર કરી રહ્યો છે. ડોક્ટરો જણાવે છે કે ચિકનગુનિયાના દર્દીઓમાં ન્યૂરોપેથી વધુને વધુ સામાન્ય બની ગઈ છે, જેના કારણે મોટી સંખ્યામાં દર્દીઓને સ્ટ્રોકનું જોખમ પણ રહે છે. આ પહેલીવાર છે જ્યારે આવા ગંભીર લક્ષણો જોવા મળી રહ્યા છે. સતત થઈ રહેલા વરસાદને કારણે ખતરો વધુ વધી ગયો છે.
ડેન્ગ્યુ જેવા ચિકનગુનિયાના લક્ષણો
ચિકનગુનિયા હવે ડેન્ગ્યુની નકલ કરી રહ્યું છે. ડેન્ગ્યુની જેમ ચિકનગુનિયાના દર્દીઓને પણ ફેફસાં અને પેટમાં પાણી જેવી સમસ્યા થઇ રહી છે, જે ડેન્ગ્યુના ક્લાસિક લક્ષણો છે, પરંતુ હવે ચિકનગુનિયાના કેસોમાં જોવા મળે છે. તેનાથી પણ વધુ ખતરનાક એ છે કે ચિકનગુનિયાના દર્દીઓમાં પ્લેટલેટની સંખ્યામાં અચાનક ઘટાડો થયો છે. આ માત્ર ડેન્ગ્યુમાં જ જોવા મળ્યું હતું, પરંતુ હવે તે ચિકનગુનિયામાં પણ થઈ રહ્યું છે. અગાઉ ચિકનગુનિયાના દર્દીઓમાં પ્લેટલેટ્સ 80,000થી 90,000ની નીચે જતા જોવા મળતા ન હતા, પરંતુ હવે તે 5,000થી નીચે જઈ રહ્યા છે. જે જીવલેણ બની શકે છે.
ચિકનગુનિયા કેમ બદલાઈ રહ્યો છે?
એપિડેમિયોલોજિસ્ટ ડો.જુગલ કિશોર સમજાવે છે કે વાયરસ પોતાને લાંબા સમય સુધી જીવંત રાખવા માટે પોતાને બદલે છે. આને મ્યુટેશન કહે છે. મ્યૂટેટ કર્યા બાદ વાયરસનો નવો સ્ટ્રેન બને છે જે પહેલા કરતા અલગ હોય છે. નવા તાણના લક્ષણો બદલાય છે અને તે અગાઉના તાણ કરતા વધુ કે ઓછા જોખમી બને છે. બની શકે છે કે ચિકનગુનિયાના વાયરસમાં જે બદલાવ આવી રહ્યા છે તેના કારણે તેના લક્ષણ બદલાઇ રહ્યા છે અને તે ગંભીર થઇ રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે નવા લક્ષણોવાળા દર્દીઓના નમૂનાઓનું એનઆઇવીમાં મોટા પાયે પરીક્ષણ કરવામાં આવે અને તે જાણી શકાય છે કે કયો તાણ છે અને તેને કેવી રીતે નિયંત્રિત કરી શકાય છે.
