ઈરાને ચીન સાથે આ સોદો કેમ કર્યો?
ઈરાને પોતાની લશ્કરી જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટે આ સોદો કર્યો છે. જૂનમાં ઈઝરાયલ સાથેના 12 દિવસના યુદ્ધમાં ઈરાનની હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીને ભારે નુકસાન થયું હતું. આનાથી ઈરાનની લશ્કરી ક્ષમતાઓ પર ગંભીર અસર પડી છે. ઈરાન હવે ચીન પાસેથી HQ-9B જેવી અદ્યતન હવાઈ સંરક્ષણ મિસાઈલો મેળવવા માંગે છે.
ચીન અને ઈરાન વચ્ચે વધતા લશ્કરી સંબંધો
ઈરાન ઈન્ટરનેશનલના એક અહેવાલ મુજબ, ૧૯૮૦ અને ૧૯૯૦ના દાયકામાં ઈરાને ચીન પાસેથી એન્ટી-શિપ ક્રુઝ મિસાઈલો ખરીદી હતી. યુએસ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ પીસ અનુસાર, ચીનમાંથી ઈરાનની શસ્ત્રોની આયાત ૧૯૯૧ અને ૧૯૯૪ વચ્ચે ટોચ પર પહોંચી હતી. ૨૦૧૦માં, ઈરાને ચીની મૂળના નાસર-૧ મિસાઈલ માટે ઉત્પાદન લાઇન શરૂ કરી હતી, પરંતુ યુએનના પ્રતિબંધોને પગલે બેઈજિંગ આ પ્રોજેક્ટમાંથી ખસી ગયું હતું. સંશોધન અહેવાલો અનુસાર, ૨૦૧૫ પછી ચીનથી ઈરાનને કોઈ સીધું શસ્ત્ર વેચાણ નોંધાયું નથી. જ્યારે આ તાજેતરના સોદાની સત્તાવાર પુષ્ટિ કરવામાં આવી નથી, જો તે થાય છે, તો તે ચીન દ્વારા ઈરાનને લશ્કરી સાધનો પૂરા પાડવાનો પ્રથમ કિસ્સો હશે.
ચીની કંપનીનો વિવાદાસ્પદ ઇતિહાસ
બેઇજિંગ સ્થિત કંપની હાઓકુન એનર્જી ગ્રુપ પર 2022 માં IRGC ના કુદ્સ ફોર્સ પાસેથી લાખો બેરલ તેલ ખરીદવાના આરોપોને કારણે યુએસ ટ્રેઝરી ડિપાર્ટમેન્ટ દ્વારા પ્રતિબંધો લાદવામાં આવ્યા હતા. જ્યારે હાઓકુને આ બાબતે કોઈ ટિપ્પણી કરી નથી, કંપનીએ અગાઉ ઈરાન પાસેથી $116 મિલિયન મૂલ્યના એરબસ A330 વિમાનને તેલ માટે બદલી નાખ્યા છે.
