ભારતે એક ઐતિહાસિક સિદ્ધિ હાંસલ કરી છે. આજે ઇસરોએ સ્પાડેક્ષ મિશન અંતર્ગત બે સેટેલાઇટ વચ્ચેની સફળ ડોકિંગ પૂર્ણ કરી છે. આ સિદ્ધિ બાદ ભારતને અમેરિકા, રશિયા અને ચીન બાદ ચોથા દેશ તરીકે સામેલ કરવામાં આવ્યો છે. આ ટેક્નિક કોણે મેળવી છે?
ભારતે અંતરિક્ષમાં ઐતિહાસિક સફળતા મેળવી છે. ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ઇસરો)એ સ્પાડેક્સ મિશન હેઠળ બે ઉપગ્રહો વચ્ચે ડોકિંગ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યું છે, આ સિદ્ધિ ભારતને વિશ્વના ચાર દેશોમાં સ્થાન અપાવે છે, જે આ તકનીક પ્રાપ્ત કરવા માટે સક્ષમ છે. અગાઉ આ ક્ષમતા અમેરિકા, રશિયા અને ચીન પાસે હતી. ઇસરોના આ મિશને ભારતની તકનીકી ક્ષમતાને વૈશ્વિક સ્તરે સાબિત કરી છે.
સ્પાડેક્ષ મિશન ૩૦ ડિસેમ્બર ૨૦૨૩ ના રોજ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. તેનો મુખ્ય હેતુ બંને ઉપગ્રહો વચ્ચે ડોકિંગની પ્રક્રિયાને પ્રદર્શિત કરવાનો હતો. આ મિશનમાં બે સેટેલાઇટ સામેલ હતા. એસડીએક્સ01 (ચેડર) અને એસડીએક્સ02 (ટાર્ગેટ)નું વજન આશરે 220 કિલો હતું. આ મિશન મારફતે ભારતે સફળતાપૂર્વક ઇન-સ્પાસ ડોકિંગ ટેકનોલોજી વિકસાવી હતી અને તેને વૈશ્વિક સ્તરે પ્રદર્શિત કરી હતી.
ભારત સ્પેસ ડોકિંગમાં તાકાત દર્શાવે છે
ડોકિંગ પ્રક્રિયા ખૂબ જ ચોકસાઇથી હાથ ધરવામાં આવી હતી. બંને ઉપગ્રહોએ 15 મીટરથી 3 મીટરના બિંદુ સુધી અવિરતપણે દાવપેચ કર્યા હતા અને સફળતાપૂર્વક ડોકિંગ કર્યા બાદ બંને ઉપગ્રહો એક થયા હતા. ડોકિંગ પછી, કઠોરતા અને પાવર ટ્રાન્સફરની પ્રક્રિયા પણ સફળ રહી, જેણે સાબિત કર્યું કે સ્પેસ ડોકિંગના ક્ષેત્રમાં ભારતની તકનીકી ક્ષમતા ખૂબ જ અદ્યતન છે.
પ્રધાનમંત્રીએ વૈજ્ઞાનિકોને અભિનંદન પાઠવ્યા
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આ ઐતિહાસિક સફળતા બદલ ઇસરોના વૈજ્ઞાનિકોને અભિનંદન આપ્યા હતા અને તેને ભવિષ્યના અવકાશ મિશન માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ગણાવ્યું હતું. કેન્દ્રીય પ્રધાન જિતેન્દ્રસિંહે પણ આ સફળતાને ભારતીય અવકાશ કાર્યક્રમ તરફનો એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ ગણાવી હતી. તેમણે તેને ભારતીય અંતરિક્ષ સ્ટેશન અને ચંદ્રયાન-4 જેવા મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ્સ માટે માર્ગ મોકળો કરવા માટેનું એક પગલું ગણાવ્યું હતું.
રાષ્ટ્રપતિ દ્રોપદી મુર્મુએ અભિનંદન પાઠવ્યા
કોંગ્રેસ નેતા રાહુલ ગાંધી અને અન્ય વિપક્ષી નેતાઓએ પણ ઇસરોને આ ઐતિહાસિક સિદ્ધિ બદલ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા અને તેને ભારતના અંતરિક્ષ મિશન માટે એક નવું પરિમાણ ગણાવ્યું હતું. આ ઉપલબ્ધિએ ભારતની અંતરિક્ષ શક્તિને વૈશ્વિક ઓળખ અપાવી છે અને આવનારા સમયમાં દેશની અંતરિક્ષ યાત્રાને નવી ઉંચાઈઓ પર લઈ જવાનો માર્ગ ખોલ્યો છે.
