ચૂંટણી પંચે બિહાર ચૂંટણીને લઈને પોતાની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. પંચ એ સુનિશ્ચિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે કે મહારાષ્ટ્ર, હરિયાણા અને દિલ્હીમાં વિપક્ષ દ્વારા મતદાર યાદીને લઈને જે પ્રકારના આક્ષેપો કરવામાં આવ્યા છે, તે અહીંની સમસ્યા નથી.
તારીખોની જાહેરાત પહેલા બિહારની મુલાકાત
ગત વિધાનસભાની ચૂંટણી (2020) ત્રણ તબક્કામાં યોજાઇ હતી જ્યારે 2015માં પાંચ તબક્કામાં યોજાઇ હતી. હવે ચૂંટણી પંચે બિહારમાં ચૂંટણીની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર જ્ઞાનેશ કુમાર તારીખોની જાહેરાત પહેલા આ મહિને બિહારની મુલાકાતે આવવાના છે.
ચૂંટણીની તારીખોની જાહેરાત પહેલા ચૂંટણી પંચ પોતાના કર્મચારીઓને ટ્રેનિંગ પણ આપી રહ્યું છે, સાથે જ રાજકીય પક્ષોને પણ જાગૃત કરી રહ્યું છે. પંચ તેના કર્મચારીઓને કહી રહ્યું છે કે જ્યારે પંચ દ્વારા તેમને મતદાર યાદી મોકલવામાં આવે છે, ત્યારે જો તેમને સમાવેશ અથવા કાઢી નાખવાની શંકા હોય તો તેમની પાસે ફરિયાદ અને અપીલ કરવાની તક છે, જેથી અંતિમ મતદાર યાદી પ્રકાશિત થાય તે પહેલાં તેમની ફરિયાદો અને અપીલો પર વિચાર કરી શકાય.
ચકાસણીની જવાબદારી બીએલઓને આપવામાં આવી રહી છે
ચૂંટણી પંચ એ સુનિશ્ચિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે કે થોડા મહિના પહેલા મહારાષ્ટ્ર, હરિયાણા અને દિલ્હીમાં ચૂંટણી દરમિયાન મતદાર યાદી અંગે જે આક્ષેપો કરવામાં આવ્યા હતા તે આ વખતે બિહારની ચૂંટણીમાં ન કરવામાં આવે. એટલા માટે બૂથ લેવલ ઓફિસર્સ (બીએલઓ)ની ટ્રેનિંગ પણ કરવામાં આવી છે. તમામ બીએલઓને પણ ઓળખકાર્ડ આપવામાં આવશે, જેથી તેઓ ડોર-ટુ-ડોર વેરિફિકેશન કરી શકે.
બિહારમાં મતદાર યાદીને અપડેટ કરવા માટે ખાસ અભિયાન શરૂ કરવામાં આવશે, જેથી મતદાર યાદીમાં ૧૮ વર્ષના યુવાનોના નામ ઉમેરી શકાય.
વળી, ચૂંટણી પંચે હવે ઈસીઆઈએનઈટી લોન્ચ કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે, જે એક જ જગ્યાએ બધી સુવિધાઓ પૂરી પાડે છે, જ્યારે પહેલા તેમને 40 એપ્સ અને વેબસાઈટનો ઉપયોગ કરવો પડતો હતો. માનવામાં આવી રહ્યું છે કે બિહાર ચૂંટણી સુધીમાં તેનો સંપૂર્ણ ઉપયોગ થઇ જશે. વિપક્ષ દ્વારા કરવામાં આવી રહેલા આક્ષેપો બાદ પંચે અનેક પગલાં લીધાં છે. હવે ડુપ્લિકેટ ઇપીઆઇસી નંબર નહીં હોય, તેને દૂર કરી દેવામાં આવ્યા છે.
મતદાન મથકો પર મતદાર યાદી ઘટાડવામાં આવશે
તેમજ મૃત મતદારોના નામ મતદાર યાદીમાંથી દૂર થાય તે માટે મૃત્યુઆંકને ભારતના રજીસ્ટ્રાર જનરલ સાથે જોડવામાં આવ્યો છે. આયોગ બિહારમાં ચૂંટણી દરમિયાન મતદારોને ઘણી નવી સુવિધાઓ આપવાની યોજના પર કામ કરી રહ્યું છે.
હવે એક પોલિંગ બૂથ પર 1500ને બદલે વધુમાં વધુ 1200 વોટ પડશે. ગીચ વસ્તીવાળા વિસ્તારોમાં વધારાના મતદાન મથકો પણ ઉભા કરવામાં આવશે. આ સિવાય કોઈ પણ મતદારને મતદાન કરવા માટે 2 કિલોમીટરથી વધુ ચાલવું ન પડે તેનું ધ્યાન રાખવામાં આવશે. નવી સિસ્ટમ હેઠળ, હવે ઉંચી ઇમારતોમાં પણ પોલિંગ બૂથ બનાવવામાં આવશે. પોલિંગ બૂથની બહાર મોબાઈલ ફોન જમા કરાવવાની સુવિધા હશે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, મતદાર સ્લિપ પર સીરીયલ અને પાર્ટ નંબર સ્પષ્ટ અને મોટા આંકડામાં લખવામાં આવશે, જેથી સરળતાથી શોધી શકાય.
એઆઈના પડકારનો સામનો કરવા માટે ચૂંટણી પંચ પણ તૈયાર છે. ટૂંક સમયમાં ચૂંટણી પંચમાં એક સેલની રચના કરવામાં આવશે, જ્યાં એઆઈ, ડીપ ફેક સાથે જોડાયેલા મુદ્દાઓ પર નજર રાખવામાં આવશે. ચૂંટણી પંચે પહેલેથી જ રાજકીય પક્ષોને સલાહ આપી છે કે તેઓ એઆઈ દ્વારા બનાવવામાં આવેલી પ્રચાર સામગ્રીમાં સ્પષ્ટપણે જણાવે કે તે એઆઈમાંથી બનાવવામાં આવી છે જેથી મતદારોને તેની જાણ થાય.
