ભાજપ પોતાના ચોંકાવનારા નિર્ણય માટે જાણીતું છે અને આ વખતે તે ઉત્તર પ્રદેશમાં દલિત પ્રમુખ બનાવીને આશ્ચર્યમાં નાખી શકે છે. ૨૧ ટકા દલિત મતદારોને નિશાન બનાવવાના પ્રયાસમાં ભાજપનો આ એક મોટો રાજકીય દાવ માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, નવા પ્રમુખ કોણ અને કયા વિભાગમાંથી હશે?
ઉત્તર પ્રદેશ ભાજપના પ્રમુખ ભૂપેન્દ્ર ચૌધરીનો કાર્યકાળ પૂર્ણ થઈ ગયો છે અને નવા વર્ષમાં પાર્ટીને નવા અધ્યક્ષ મળવાની તૈયારી છે. પરંતુ નવા પ્રમુખ કોણ અને કયા વિભાગમાંથી આવશે તે અંગે રાજકીય ચર્ચાઓનો દોર શરૂ થયો છે. સૂત્રો જણાવી રહ્યા છે કે આ વખતે ભાજપ યુપીમાં દલિત સમાજના પ્રમુખ બનીને ઈતિહાસ રચવા જઈ રહી છે. ૨૧ ટકા દલિત મતદારોને નિશાન બનાવવાના પ્રયાસમાં ભાજપનો આ એક મોટો રાજકીય દાવ માનવામાં આવે છે. ભાજપે ઓમ પ્રકાશ સિંહ, સ્વતંત્ર દેવ સિંહ અને કેશવ પ્રસાદ મૌર્યને રાજ્યના પ્રદેશ અધ્યક્ષ નિયુક્ત કર્યા છે, પરંતુ આ પદ પર હજુ સુધી દલિત સમુદાય સાથે જોડાયેલા કોઈ પણ વ્યક્તિની નિમણૂક કરવામાં આવી નથી.
લાંબા સમય સુધી ભાજપને ઉચ્ચ જ્ઞાતિઓ અને ખાસ કરીને વાણિયા સમાજની પાર્ટી માનવામાં આવતી હતી, પરંતુ સમય જતાં ભાજપે બાકીના સમાજને પોતાની સાથે જોડવાની કળા વિકસાવી હતી. 2022 માં, ભાજપને દલિત લાભાર્થીઓ અને દલિત મતદારોનું સમર્થન પણ મળ્યું હતું, જેઓ બસપાથી ભ્રમિત થઈ ગયા હતા અને બસપાનો મત ભાજપ તરફ વળ્યો હતો, જેણે 275 બેઠકો સાથે ભાજપ માટે અદભૂત પુનરાગમન કર્યું હતું. પરંતુ લોકસભા ચૂંટણીમાં પીડીએ અને સંવિધાનના મુદ્દે વિપક્ષ દલિત વોટબેન્કમાં ગાબડું પાડવામાં સફળ રહ્યો અને યૂપીમાં ભાજપનું પ્રદર્શન નિરાશાજનક રહ્યું.
યુપીમાં ભાજપ નવા પ્રયોગ કરવાના મૂડમાં
હવે દલિત સમાજના 21 ટકા મત ભાજપ સાથે મજબૂતીથી જોડાયેલા છે, ભાજપ યુપીમાં નવો પ્રયોગ કરવાના મૂડમાં છે. સૌથી વધુ ચર્ચિત નામોમાં વિદ્યા સાગર સોનકર અને રમાશંકર કથીરિયાના નામ સૌથી ઉપર છે. વરિષ્ઠ રાજકીય વિશ્લેષક રાજેન્દ્ર કુમાર કહે છે કે આજ સુધી ભાજપે યુપીમાં કોઈ દલિત પ્રદેશ અધ્યક્ષ બનાવ્યા નથી. આ વખતે બની શકે છે કે ભાજપ આમ કરીને આશ્ચર્યમાં પડી જાય! પરંતુ એ વાત ચોક્કસ છે કે દલિત સમાજમાંથી કોઇ પ્રમુખ બને તો તેને કમ સે કમ સંગઠનની કામગીરીની સમજ તો હોવી જ જોઇએ.
વર્તમાન પ્રમુખની સૌથી મોટી સમસ્યા એ છે કે તેમને સંગઠનનું કામ આવડતું નથી. આ સાથે સીએમ યોગી સાથે તેમના સંબંધો સારા હોવા જોઈએ અને તે વિવાદિત ન હોવા જોઈએ. રામશંકર કથીરિયાને લઈને પણ વિવાદ છે અને તેઓ સીએમની ગુડબુકમાં પણ નથી. વિદ્યા સાગર સોનકર આ સંસ્થા સાથે જોડાયેલા છે અને બિનવિવાદાસ્પદ હોવાની સાથે સાથે સીએમની ગુડબુકમાં પણ છે. જો તેના નામ પર મહોર મારવામાં આવે તો નવાઈ પામવા જેવું નથી. પ્રિયંકા રાવતનું નામ પણ ધૂમ મચાવી રહ્યું છે, જોકે સત્તા સાથેના તેના મતભેદો તેના માટે અડચણરૂપ બની શકે છે. બસપાના પૂર્વ સાંસદ, જે હવે ભાજપમાં છે, તેમના નામે લોટરી પણ લાગી શકે છે. તે તેમની તરફેણમાં પણ જઈ શકે છે કે તેઓ બસપાના મુખ્ય મતદારોને સ્થળાંતર કરવાની વ્યૂહરચનામાં પણ મદદરૂપ થઈ શકે છે!
વિદ્યાસાગર સોનકરનું નામ સૌથી વધુ ચર્ચામાં
ભાજપ અધ્યક્ષ માટે દલિત ચહેરા તરીકે વિદ્યાસાગર સોનકરનું નામ સૌથી વધુ ચર્ચામાં છે. જૌનપુરના વતની વિદ્યાસાગર સોનકર વિદ્યાર્થીકાળ દરમિયાન રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (આરએસએસ)માં જોડાયા હતા અને ત્યારબાદ તેઓ ભાજપના બૂથ પ્રમુખ બન્યા હતા. કાઉન્સિલર તરીકે શરૂઆત કરનાર સોનકર 1996માં સૈદપુર બેઠક પરથી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા અને તેમ છતાં તેઓ લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણી લડ્યા હતા પરંતુ તેઓ જીતી શક્યા ન હતા.
દલિતોના હિતોને રીઝવવા માટે સતત યોજનાઓ ચલાવનારી મોદી સરકારે પણ મહત્વના પદો પર દલિતોને પ્રાથમિકતા આપી છે. રાષ્ટ્રીય મહાસચિવ વિનોદ તાવડેને સંગઠનાત્મક ચૂંટણી માટે ઉત્તર પ્રદેશના નિરીક્ષક બનાવવામાં આવ્યા છે.
