Date 20-11-2024: મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાની ચૂંટણી માટે મતદાન ચાલી રહ્યું છે. આવનારી સરકાર રાજ્યના વિકાસની રૂપરેખા નક્કી કરશે, પરંતુ તે પહેલાં એ જાણી લેવું જોઈએ કે મહારાષ્ટ્રને દેશની આર્થિક રાજધાની કેમ કહેવામાં આવે છે. અહીં અમે તેને વિગતવાર સમજાવી રહ્યા છીએ.
મહારાષ્ટ્રમાં રાજ્ય સરકારની ચૂંટણી માટે મતદાન ચાલી રહ્યું છે. મહારાષ્ટ્રની આ વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ લોકભોગ્ય યોજનાઓની આસપાસ યોજાઈ રહી છે, જેમાં ભાજપ, એકનાથ શિંદે અને અજિત પવારના સંગઠન એનડીએએ લડકી બહીન યોજના અને અન્ય કેટલીક મફત યોજનાઓનો લાભ આપવાનું વચન આપ્યું છે. બીજી તરફ કોંગ્રેસ, ઉદ્ધવ ઠાકરે અને શરદ પવારે પણ આવી જ યોજનાઓનો લાભ આપવાનું વચન આપ્યું છે.
મહારાષ્ટ્રમાં વિધાનસભા ચૂંટણી બાદ જે પણ એનડીએ કે ભારત ગઠબંધન સરકાર બનાવે છે. આ બંનેએ ચૂંટણીમાં બનેલી ફ્રી સ્કીમનો અમલ કરવો પડશે અને તેની અસર મહારાષ્ટ્રની અર્થવ્યવસ્થા પર ચોક્કસ પડશે. આમ જોવા જઈએ તો મહારાષ્ટ્રને દેશની આર્થિક રાજધાની કહેવામાં આવે છે અને અહીંની સરેરાશ માથાદીઠ આવક ઉત્તર ભારતના રાજ્યો કરતા ઘણી વધારે છે. આવો જાણીએ કેમ મહારાષ્ટ્ર દેશનું સૌથી વધુ કમાણી કરતું રાજ્ય રહ્યું છે.
દેશના જીડીપીમાં મહારાષ્ટ્રનું શું યોગદાન છે?
નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે મહારાષ્ટ્રના આર્થિક સર્વેક્ષણ અનુસાર, રાજ્યની અર્થવ્યવસ્થામાં 7.6 ટકાના દરે વૃદ્ધિ થઈ છે. ઇકોનોમિક રિવ્યૂ અનુસાર, 2023-24માં રાજ્યનું કુલ ઘરેલુ ઉત્પાદન (જીએસડીપી) 40,44,251 કરોડ રૂપિયા હતું. તે જ સમયે, નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે રાજ્યનું કુલ ઘરેલું ઉત્પાદન 42,67,771 કરોડ હોવાનો અંદાજ છે. જે 2023-24ની તુલનામાં 5.5 ટકા વધુ છે. આ સાથે જ દેશના જીડીપીમાં મહારાષ્ટ્રનું યોગદાન બાકી રાજ્યોની સરખામણીમાં સૌથી વધુ છે. દેશની જીડીપીમાં મહારાષ્ટ્રનો હિસ્સો 13.9 ટકા છે, જે આ રાજ્યને આપોઆપ આર્થિક મૂડીનો દરજ્જો આપે છે.
ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શનમાં મહારાષ્ટ્ર ટોપ પર
દેશમાં હાલની મોટી કંપનીઓની હેડ ઓફિસ મહારાષ્ટ્રમાં છે. મહારાષ્ટ્રની સરેરાશ માથાદીઠ આવક પણ સારી છે. આ કારણથી ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શન મામલે મહારાષ્ટ્ર દેશનું પહેલું રાજ્ય છે. ગત નાણાકીય વર્ષમાં મહારાષ્ટ્રને 7,61,716.30 કરોડ રૂપિયાનો ડાયરેક્ટ ટેક્સ મળ્યો હતો. સાથે જ દેશમાં આવતા કુલ ડાયરેક્ટ ટેક્સમાં મહારાષ્ટ્રનો હિસ્સો 39 ટકા છે.
માથાદીઠ આવકમાં છઠ્ઠો ક્રમ આવે છે
વર્ષ 2023-24 માટે મહારાષ્ટ્રના આર્થિક સર્વેક્ષણ અનુસાર રાજ્યની માથાદીઠ આવક વાર્ષિક 2,52,389 રહી હતી. જે દેશમાં છઠ્ઠા નંબર પર છે. આ યાદીમાં તેલંગાણા 3,11,649 રૂપિયાની માથાદીઠ આવક સાથે ટોચ પર છે. નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં દેશની કુલ નિકાસમાં મહારાષ્ટ્રનો હિસ્સો 16 ટકા રહ્યો હતો. રાષ્ટ્રીય ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનમાં મહારાષ્ટ્રનો ફાળો ૨૦ ટકા છે. એપ્રિલ 2023થી માર્ચ 2024 સુધીમાં મહારાષ્ટ્રે 67.21 અબજ ડોલરની નિકાસ કરી હતી.
