જોર્ડનની વિદેશ નીતિ તેને મધ્ય પૂર્વના અન્ય દેશોથી અલગ પાડે છે. જ્યારે ઘણા મધ્ય પૂર્વીય દેશો યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, સાઉદી અરેબિયા અથવા ઈરાન સાથે જોડાયેલા રહેવાનું વલણ ધરાવે છે, ત્યારે જોર્ડને આરબ દેશો તેમજ ઇઝરાયલ અને પશ્ચિમી દેશો સાથે સારા સંબંધો સ્થાપિત કર્યા છે.
જોર્ડનની શાંત શક્તિ
જોર્ડનના વ્યૂહાત્મક સ્થાન અને પ્રાદેશિક શાંતિમાં યોગદાન આપવાના તેના લાંબા ઇતિહાસે તેને મધ્ય પૂર્વમાં એક કેન્દ્રિય ખેલાડી બનાવ્યું છે. રાજા અબ્દુલ્લા II ના પરિવારે લગભગ 1,400 વર્ષોથી દેશ પર શાસન કર્યું છે. તેમના હાશેમી પરિવારના મૂળ પયગંબર મુહમ્મદ સુધી હોવાનું માનવામાં આવે છે. હાશેમી રાજ્યએ વારંવાર આરબ સંઘર્ષો (ખાસ કરીને પેલેસ્ટાઇન-ઇઝરાયલ) માં મધ્યસ્થી કરી છે અને પ્રાદેશિક સુરક્ષાની હિમાયત કરી છે, જે તેને મધ્ય પૂર્વમાં એક કેન્દ્રિય ખેલાડી બનાવે છે.
સમગ્ર આરબ વિશ્વમાં પગપેસારો કરવા માટે જોર્ડન સાથેના સંબંધો જરૂરી છે.
જોર્ડન પશ્ચિમ એશિયામાં એક મુખ્ય ભૂ-રાજકીય કેન્દ્ર તરીકે સેવા આપે છે, જે ઇરાક, સીરિયા, ઇઝરાયલ અને પેલેસ્ટિનિયન પ્રદેશોની સરહદ ધરાવે છે, જે તેને સમગ્ર પ્રદેશ માટે મહત્વપૂર્ણ બનાવે છે. અહીં ભારતનો વિસ્તરણ અન્ય આરબ દેશોમાં ભારતના પ્રભાવને મજબૂત બનાવવામાં પણ મદદ કરશે.
પ્રધાનમંત્રીની મુલાકાતથી ભારત-જોર્ડન સંબંધોને નવી ગતિ મળશે
નરેન્દ્ર મોદીની મુલાકાત એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે બંને દેશો રાજદ્વારી સંબંધોના 75 વર્ષની ઉજવણી કરી રહ્યા છે. મુલાકાત દરમિયાન, ભારત અને જોર્ડને ભાવિ મિત્રતા માટે એક દ્રષ્ટિકોણ શેર કર્યો, જેમાં જોર્ડન સાથેના સંબંધોને વધુ ગાઢ બનાવવા માટે આઠ-મુદ્દાનો સહિયારો દ્રષ્ટિકોણ શામેલ છે, જેમાં વેપાર અને આર્થિક સહયોગ, ખાતરો અને કૃષિ, માહિતી ટેકનોલોજી, આરોગ્યસંભાળ, માળખાગત સુવિધાઓ, મહત્વપૂર્ણ અને વ્યૂહાત્મક ખનિજો, નાગરિક પરમાણુ સહયોગ અને લોકો-થી-લોકોના સંબંધો જેવા ક્ષેત્રોને આવરી લેવામાં આવ્યા છે.
વધુમાં, ભારત પહેલાથી જ જોર્ડન સાથે મજબૂત વેપાર સંબંધો ધરાવે છે. ભારત જોર્ડનનો ચોથો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર છે. 2023-24માં બંને દેશો વચ્ચે US$2.875 બિલિયન (રૂ.25,858 કરોડ)નો વેપાર થયો હતો. ભારતે જોર્ડનને US$1,465 મિલિયન (રૂ.13 કરોડ) ની કિંમતના માલની નિકાસ કરી હતી. ભારત મુખ્યત્વે ઇલેક્ટ્રિકલ ઉત્પાદનો, અનાજ, રસાયણો, પેટ્રોલિયમ અને ઓટો પાર્ટ્સની નિકાસ કરે છે. ખાતરો, ફોસ્ફેટ્સ અને ફોસ્ફોરિક એસિડ જોર્ડનથી આયાત કરવામાં આવે છે. વધુમાં, ભારતીય કંપનીઓ જોર્ડનમાં ઘણા પ્રોજેક્ટ્સ ચાલુ છે.
