ચીન એક સમયે એટલું ગરીબ હતું કે તેની સ્થિતિ બાંગ્લાદેશ કરતાં પણ ખરાબ માનવામાં આવતી હતી. ખોરાકની અછત હતી, ઉદ્યોગ સ્થિર હતો અને અર્થતંત્ર સંપૂર્ણપણે અવ્યવસ્થિત હતું. પરંતુ આ મુશ્કેલ સમયગાળાએ એક પરિવર્તનની શરૂઆત કરી જેણે ચીનને વિશ્વની અગ્રણી આર્થિક શક્તિઓમાંની એક બનાવી દીધું.
માઓના યુગની મુશ્કેલીઓ અને તૂટેલી આશાઓ
૧૯૪૯ પછી, ચીન પર માઓ ઝેડોંગનું શાસન હતું. સામ્યવાદી વિચારધારા હેઠળ, ખેતીથી લઈને કારખાનાઓ સુધી, બધું જ સરકારી આદેશો દ્વારા ચલાવવામાં આવતું હતું. માઓની “ગ્રેટ લીપ ફોરવર્ડ” પહેલોએ દેશને આગળ વધારવાને બદલે તેને પાછળ ધકેલી દીધો. ખોટી નીતિઓને કારણે લાખો લોકો ભૂખમરાથી મૃત્યુ પામ્યા, અને અર્થતંત્ર લગભગ સ્થગિત થઈ ગયું. લોકોનું જીવન દિવસમાં માત્ર બે ભોજન સુધી ઘટી ગયું. દરમિયાન, વિશ્વ સાથે વેપાર લગભગ અસ્તિત્વમાં નહોતો, અને વિદેશી કંપનીઓ ચીનમાં પ્રવેશી શકતી નહોતી.
પછી ડેંગ ઝિયાઓપિંગે દિશા બદલી.
૧૯૭૬માં માઓના મૃત્યુ પછી, ૧૯૭૮માં ચીનનું નેતૃત્વ એક સ્વપ્નદ્રષ્ટા નેતા, ડેંગ ઝિયાઓપિંગને સોંપાયું. તેઓ સામ્યવાદી હતા પણ ખૂબ જ વ્યવહારુ હતા. તેમણે પ્રખ્યાત રીતે આ વાક્ય ઉચ્ચાર્યું, “બિલાડી કાળી હોય કે સફેદ, તેનાથી કોઈ ફરક પડતો નથી, ફક્ત ઉંદર પકડો.” આનો અર્થ એ થયો કે વિચારધારા નહીં, પણ પરિણામો જ મહત્વપૂર્ણ છે. ત્યારબાદ ડેંગે નક્કી કર્યું કે ચીને વિશ્વ માટે ખુલ્લું મૂકવું જોઈએ. બંધ દરવાજા દ્વારા પ્રગતિ પ્રાપ્ત કરી શકાતી નથી.
કૃષિ ક્ષેત્રમાં સુધારા – વિકાસ તરફના પગલાં
ડેંગની પહેલી મોટી પહેલ કૃષિ સુધારણા હતી. ખેડૂતોને તેમના ઉત્પાદન પર આંશિક સ્વતંત્રતા આપવામાં આવી હતી. સરકારને નિશ્ચિત હિસ્સો ચૂકવ્યા પછી, તેઓ બજારમાં વધારાનો જથ્થો વેચી શકતા હતા. આનાથી ખેડૂતોને તેમની મહેનતનો સીધો લાભ મળ્યો, અને અનાજનું ઉત્પાદન ઝડપથી વધ્યું, અને પહેલી વાર, ચીન દુષ્કાળના પડછાયામાંથી બહાર નીકળી શક્યું.
