અહેવાલ મુજબ, દક્ષિણ લેબનોનના ગાઢ, પર્વતીય ભૂપ્રદેશમાંથી મળેલી છબીઓએ આ બાબતને સ્પષ્ટ કરી છે. અહીં બે પ્રકારના ક્લસ્ટર મ્યુનિશનના અવશેષો મળી આવ્યા હતા: 155mm M999 બરાક એટાન શેલ અને 227mm રા’મ એટાન ગાઇડેડ મિસાઇલ. બરાક એટાનમાં નવ સબમ્યુનિશન છે જે વિસ્ફોટ થાય છે, જેનાથી 1,200 ઘાતક ટંગસ્ટન ટુકડાઓનો વરસાદ થાય છે. રા’મ એટાન મિસાઇલમાં 64 નાના બોમ્બ હોવાનો દાવો કરવામાં આવે છે, જે મોટા વિસ્તારમાં ફેલાવા અને મોટા પાયે વિનાશ કરવા સક્ષમ છે.
ક્લસ્ટર બોમ્બ આટલા ખતરનાક કેમ છે?
ક્લસ્ટર મ્યુનિશન ડઝનબંધ નાના બોમ્બ હવામાં છોડે છે, જે ફૂટબોલના મેદાન જેટલા વિસ્તારમાં ફેલાય છે. સૌથી ખતરનાક વાત એ છે કે, આ બોમ્બમાંથી 40% જેટલા બોમ્બ તરત જ ફૂટતા નથી, દાયકાઓ સુધી જમીન પર પડેલા રહે છે અને પછી બાળક, ખેડૂત અથવા નાગરિકનું મૃત્યુ થાય છે. તેથી, 124 દેશોએ તેમના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ઇઝરાયલ આ સંધિનો પક્ષકાર નથી.
ઇઝરાયલી સૈન્યએ આ શસ્ત્રોના ઉપયોગની પુષ્ટિ કે ઇનકાર કર્યો ન હતો, પરંતુ એમ કહ્યું હતું કે તેઓ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા હેઠળ ફક્ત કાયદેસરના શસ્ત્રોનો ઉપયોગ કરે છે અને નાગરિકોને નુકસાનથી બચાવવાનો પ્રયાસ કરે છે.
લેબનોનનું દર્દ, 2006 ની યાદો તાજી
૨૦૦૬ના યુદ્ધ દરમિયાન, ઇઝરાયલે લેબનોન પર લગભગ ૪૦ લાખ ક્લસ્ટર બોમ્બ ફેંક્યા હતા, જેમાંથી લગભગ ૧૦ લાખ ફૂટ્યા નહોતા. ત્યારથી, આ ન ફૂટેલા બોમ્બથી ૪૦૦ થી વધુ લોકો માર્યા ગયા છે. નવા અવશેષોની શોધથી સ્થાનિક લોકોમાં ભય અને ગુસ્સો બંને ફેલાયા છે. એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલ સહિત અનેક જૂથો કહે છે કે ક્લસ્ટર બોમ્બનો ઉપયોગ જવાબદારીપૂર્વક કરવામાં આવતો નથી. તેઓ યુદ્ધ દરમિયાન અને દાયકાઓ પછી પણ નાગરિકોને સતત મારી નાખે છે.


