ભારતમાં વધતી બેરોજગારી એક ગંભીર સમસ્યા બની રહી છે. તાજેતરમાં જ સરકારે નવા આંકડા જાહેર કર્યા છે, જે મુજબ દેશમાં મહિલાઓની રોજગારી ઘટી રહી છે. ચાલો આ પર એક નજર કરીએ…
હાલમાં, ભારતમાં બેરોજગારીની સ્થિતિ સપાટી પર સ્થિર દેખાઈ શકે છે, પરંતુ જો આપણે તેમાં ઊંડાણપૂર્વક તપાસ કરીએ, તો તે સ્પષ્ટ થાય છે કે બેરોજગારી હજુ પણ એક મોટી સમસ્યા છે. મહિલાઓ સંબંધિત બેરોજગારીમાં વધારો થયો છે, જેનો અર્થ છે કે તેમના માટે કામ કરવાની તકો પહેલા કરતા ઓછી થઈ ગઈ છે.
દેશના વર્કફોર્સ સાથે સંબંધિત વાર્ષિક સર્વે અનુસાર, દેશમાં બેરોજગારીનો દર જુલાઈ 2023 અને જૂન 2024 વચ્ચે સ્થિર રહ્યો છે. 15 વર્ષ અને તેથી વધુ વયના લોકોમાં બેરોજગારીનો દર 3.2 ટકા પર સ્થિર છે.પુરુષો અને સ્ત્રીઓ વચ્ચે બેરોજગારીનું સ્તરજો આપણે પુરુષો અને સ્ત્રીઓ વચ્ચે વહેંચાયેલા બેરોજગારી દરના ડેટા પર નજર કરીએ, તો સર્વે અનુસાર, જુલાઈ 2023 અને જૂન 2024 વચ્ચે, સ્ત્રીઓમાં બેરોજગારી દરનું સ્તર 2.9 ટકાથી વધીને 3.2 ટકા થઈ ગયું છે. તે જ સમયે, પુરુષોમાં બેરોજગારીનું સ્તર નજીવું ઘટ્યું છે. તે 3.3 ટકાથી ઘટીને 3.2 ટકા થયો છે.
બેરોજગારી દરની ગણતરી આપેલ સમયગાળામાં કુલ કર્મચારીઓમાં બેરોજગાર વ્યક્તિઓની ટકાવારી તરીકે કરવામાં આવે છે. તે સમજી શકાય છે કે એક નિશ્ચિત સમયમર્યાદામાં કુલ કાર્યબળ 10 લોકો છે, જેમાંથી 3 લોકો નોકરી કરતા નથી. આવી સ્થિતિમાં, તે સમયગાળા દરમિયાન બેરોજગારી દર 3 ટકા રહેશે, જ્યારે રોજગાર સ્તર 7 ટકા રહેશે.કાર્યબળમાં કોણ ભાગ લઈ રહ્યું છે?સરકારી ડેટા અનુસાર, જુલાઈ 2023 થી જૂન 2024 દરમિયાન 15 વર્ષ અને તેથી વધુ ઉંમરના વ્યક્તિઓ માટે સામાન્ય સંજોગોમાં વર્કફોર્સ પાર્ટિસિપેશન રેટ (LFPR) 60.1 ટકા હતો.
ગયા વર્ષે આ આંકડો 57.9 ટકા હતો. આ સમયગાળા દરમિયાન, પુરુષો માટે LFPR 78.8 ટકા અને સ્ત્રીઓ માટે 41.7 ટકા હતું.સામાન્ય સંજોગોમાં, 15 વર્ષથી વધુ ઉંમરની મહિલાઓ માટેનો LFPR દર જુલાઈ 2022 થી જૂન 2023 વચ્ચે 37.0 ટકાથી વધીને જુલાઈ 2023 થી જૂન 2024 દરમિયાન 41.7 ટકા થયો છે.બેરોજગારીની સમસ્યાનો સામનો કરવા માટે સરકારે આ વર્ષના બજેટમાં ‘પીએમ ઈન્ટર્નશિપ સ્કીમ’ લાવવાની જાહેરાત કરી છે. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય નવા યુવાનોને પ્રારંભિક રોજગાર પ્રદાન કરવાનો છે.